وقتی جراحی پلاستیک به اعتیاد تبدیل می‌شود

بیماری وسواس بدشکلی بدن یا بیماری بدشکلی هراسی (Body dysmorphic disorder) یک بیماری روانی نادر است که می‌تواند باعث شود افراد بارها و بارها به جراح پلاستیک مراجعه کرده و انواع جراحی پلاستیک را روی بدن خود انجام دهند. اگر می‌خواهید با نحوه شناسایی و درمان این بیماری روحی و روانی آشنا شوید ادامه مطلب را مطالعه کنید.

متخصصان جراحی پلاستیک آموزش دیده‌اند تا جراحی‌های پلاستیک مختلفی که بد شکلی‌های موجود در بدن را اصلاح می‌کنند و ظاهر بدن بیمار را بهبود می‌بخشند را به روش‌های متنوع علمی انجام دهند. اما متخصصان جراحی پلاستیک باید یک مهارت دیگر نیز داشته باشند و آن نیز توانایی در شناسایی بیمارانی که هیچ وقت از انجام جراحی پلاستیک خسته نشده و بعد از انجام تعداد زیادی جراحی پلاستیک باز هم از نتیجه جراحی زیبایی و شکل ظاهری بدن خود رضایت کافی ندارند و در مواردی به اصطلاح به انجام جراحی پلاستیک اعتیاد پیدا می‌کنند.

 آیا ممکن است که از لحاظ فیزیکی به انجام انواع مختلف جراحی پلاستیک روی بدن خود اعتیاد پیدا کنید؟ باید گفت که اعتیاد به این موضوع بیشتر یک موضوع و مسئله‌ی روانی است تا جسمانی و ریشه‌ی روانی این اعتیاد یک بیماری به نام بیماری وسواس بدشکلی بدن Body Dysmorphic Disorder با نام اختصار بی دی دی BDD می‌باشد. این بیماری حالتی است که می‌تواند به اعتیاد انجام متعدد جراحی پلاستیک منجر شود. بیمارانی که از این اختلال رنج می‌برند به کوچک‌ترین اشکالات در بدن خود که ممکن است حتی خیالی نیز باشند و به ویژه در ناحیه صورت خود حساسیت بیش از حد داشته و به آن وسواس شدید پیدا می‌کنند. تمرکز و فکر کردن دائمی به نقص واقعی یا خیالی کم‌کم به وسواس فکری تبدیل شده و مسئولیت‌ها و فعالیت‌های روزانه فرد را مختل می‌کند. مطالعه‌ای که در این زمینه انجام شده است نشان می‌دهد که بیش از یک سوم کسانی که جراحی پلاستیک بینی انجام داده اند به این اختلال روانی مبتلا هستند.

افراد مبتلا به این بیماری ممکن است ساعت‌های بسیاری از وقت روزانه خود را به پنهان کردن نقص خیالی که در بدن و به ویژه صورت خود می‌بینند از طریق لوازم آرایش، پوشیدن لباس‌های خاص یا وسایل تزئینی و یا برخی از روش‌های جراحی خانگی اختصاص دهند. علاوه بر این میزان ارتکاب خودکشی در این افراد معمولا ارقام بالایی دارد. افراد مبتلا به این اختلال از نتیجه جراحی پلاستیک متعدد خود رضایت نداشته و برخی دلیل رفع نشدن مشکل و نقص جسمی خود را گردن جراح پلاستیک انداخته و سعی می‌کنند با تغییر جراح پلاستیک خود به نتیجه مورد نظرشان دست یابند.

یک متخصص جراحی پلاستیک چگونه می‌تواند وجود این اختلال را در بیمار خود تشخیص دهد؟ علاوه بر این که بیماران دارای اختلال وسواس بدشکلی بدن از نتیجه جراحی پلاستیک رضایت کافی ندارند بلکه:

 بسیاری از جراحان پلاستیک می‌دانند که ممکن است با بیماران دارای اختلال وسواس بد شکلی بدن مواجه شوند. یک جراح پلاستیک دلسوز باید قبل از موافقت با انجام جراحی پلاستیک مورد درخواست بیمار سعی کند بفهمد که آیا فرد مورد نظر به این اختلال روانی مبتلاست یا خیر. در تشخیص این اختلال چالش‌های متعددی وجود دارد. معمولا افرادی که به این بیماری مبتلا هستند از اعتماد به نفس بسیار پایینی برخوردارند. اعتماد به نفس فاکتورهای متعددی دارد و علاوه بر شکل ظاهری فرد می‌تواند با موفقیت‌های شخصی یا کاری فرد، توانایی ذهنی او و یا ویژگی‌های شخصیتی خاصی از قبیل مهربانی یا صداقت نیز مرتبط باشد. با این وجود، افراد مبتلا به اختلال وسواس بد شکلی بدن تاکید نادرست و بیش از حدی روی ظاهر بدنی خود دارند.

جراحی پلاستیک معمولا به صورت انتخابی انجام شده که به وسیله‌ی بیمار پیشنهاد داده می‌شوند بنابراین یک جراح پلاستیک این مسئولیت اخلاقی را دارد که خطرات و فواید بالقوه انجام جراحی پلاستیک مورد نظر را با هم مقایسه کرده و برآورد خود در این مورد را به بیمار اعلام کند. برای این که جراح پلاستیک متوجه شود بیمار وی به اختلال وسواس بد شکلی بدن مبتلا است یا خیر باید با او صحبت کرده و سعی کند که دیدگاه  انتظارات وی را درک کند. جراح پلاستیک باید سوالاتی مانند موارد زیر از بیمار خود بپرسد:

جراحی پلاستیک مکرر بر روی یک قسمت از بدن می‌تواند نشان دهنده ابتلا به بیماری وسواس بد شکلی بدن در فرد باشد.

اگر جراح پلاستیک تشخیص دهد که بیمار وی ممکن است به بیماری وسواس بد شکلی بدن مبتلا باشد، باید وی را به یک روانشناس مجرب ارجاع داده تا وی بیشتر با او صحبت کرده و در تشخیص بیماری به قطعیت برسد. افراد مبتلا به این اختلال معمولا از دیگر اختلالات روانی مانند افسردگی، اضطراب یا سوء مصرف مواد رنج می‌برند که ممکن است به درمان نیاز داشته باشند.