آشنایی با انواع مدیتیشن

این سوال همواره برای علاقه‌مندان به مدیتیشن مطرح است که کدام‌یک از روش‌های مدیتیشن بهتر است. هم‌چنین اکثر افراد دوست دارند بدانند که آیا انجام مدیتیشن حتما نیاز به ارتباط مذهبی دارد  و با اعتقاد به‌خدا در ارتباط است یا نه.  سوالاتی از قبیل این‌که آیا افراد پرمشغله که دارای شخصیت نوع A هستند که می‌توانند مدیتیشن انجام دهند نیز رایج است.

برای موفقیت باید نوعی از مدیتیشن که انتخاب می‌کنید آسان و راحت باشد و نتایج آن بتواند در شما برای ادامه راه انگیزه ایجاد کند. در واقع هر روشی که روی شما اثر کند، بهترین روش برای شما است زیرا تعداد روش‌های مختلف مدیتیشن بسیار زیاد است. کلید انجام تمامی این روش‌ها این است که هر روز زمانی را به نشستن، تنفس و ارتباط با خودتان اختصاص دهید. 

مدیتیشن آوای کهن (PSM) تمرین ساکت و بی‌صدایی ایست که از مانترا استفاده می‌کند. مانترایی که دریافت می‌کنید صدای لرزشی (ارتعاشی) است که جهان در زمان و مکان تولد شما تولید کرده است. این ارتعاشات را  با استفاده از فرمول‌های ریاضی  محاسبه می‌شود و خیلی شخصی است و منحصر به شخص شما است. 

با تکرار و زمزمه کردن مانترای خود می‌توانید با رهایی از  تفکرات مغز، به درجات بالاتری از آگاهی برسید. در این روش تمرکز به راحتی است و PSM معمولا در حالت نشسته انجام می‌شود. بنیان‌گذاران این مدیتیشن دکتر دیپاک چوپرا و دکتر دیوید سیمون بودند. این روش مدیتیشن در مرکز چوپرا آموزش داده می‌شود که به مربیان سراسر دنیا مدرک اعطا می‌کند.

این روش مدیتیشن که در سال 1979 نوسز جان کابات زین پایه‌گذاری شد امروزه در بیش از 200 مرکز پزشکی، بیمارستان و کلینیک در سراسر جهان تدریس و ارائه می‌شود. کلاس‌های کاهش استرس با استفاده از حضور ذهن (MBSR) معمولا توسط پزشکان، پرستاران، مددکاران اجتماعی و فیزیولوژیست‌ها و دیگر متخصصان سلامتی به منظور ایجاد همکاری بین بیمار و تیم پزشکی برگزار می‌شود.

این روش مدیتیشن هم از آگاهی نسبت به تنفس بهره می‌گیرد و هم از نگاه دقیق به بدن.آگاهی نسبت به تنفس بسیار راحت است، فقط کافی است تمام حواس خود را روی دم و بازدم معطوف کنید. نگاه دقیق به بدن روندی است که نیازمند توجه متمرکز روی بدن فیزیکی است و این کار از نوک انگشتان پا شروع شده و به سمت بالا ادامه پیدا می‌کند و سبب افزایش آگاهی و ظرفیت بدن برای راحتی و آرامش و رهایی از استرس‌ می‌شود. در این روش فرد می‌تواند دراز بکشد و یا راه برود. 

نام دیگر این روش ذاذن است که در لغت به معنای مدیتیشن نشسته است و نشات گرفته از آیین بودایی است و بیشتر یک نوع فلسفه است تا دین. در این روش هدف کسب بینش و بصیرت ازطریق مشاهده‌ی تنفس و ذهن و از طریق ارتباط با مربی است.

در ذن تاکید بر دست‌یابی به روشنگری و بیان شخصی از بینش در تعالیم بودایی است. این سوتراها (متون یا آموزه‌های مقدس) و آموزه‌های این مکتب از طریق تعامل با مربی  کارآزموده تدریس می‌شود و گاهی همراه با آواز خواندن است.

این روش توسط ماهاریشی مهش یوگی پایه‌گذاری شد و با پیروان مشهوری که داشت‌ نظیر گروه موسیقی بیتلز، سریع به شهرت رسید. در مدیتیشن متعالی از مانتراها یا مجموعه‌ای از کلمات و وژه‌های ساسنسکریت استفاده می‌شود که به فرد کمک می‌کنند در طول مدیتیشن روی تنفس تمرکز کند.

مانترایی که به دانش‌آموزان داده می‌شود برحسب عوامل مختلفی از جمله سال تولد دانش‌آموز و در برخی موارد جنسیت، فرق می‌کند. سال تربیت مربی نیز در مانترا تاثیر دارد. زیرا مربیان نیز دارای لیست مانتراهایی هستند که می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند و این لیست بر حسب سال آموزش آن‌ها متفاوت است. TM یک مدیتیشن نشسته است.

مدیتیشن در سنت یوگای کندالینی شامل ابزار خاص و کاربردی است که بادقت ذهن را حمایت کرده و جسم را در استفاده از نفس، ماترا، مودرا (موقعیتت دست) و تمرکز یاری می‌کند. تنوع تکنیک‌های مدیتیشن در سنت یوگای کندالینی بسیار زیاد است.

یوگی بهاجام، پایه‌گذار این تکنیک صدها نوع مدیتیشن بااهداف و کاربردهای مختلف از خود به‌جای گذاشته است. برخی روش‌های مدیتیشن برای کاهش استرس به‌کار می‌روند، بعضی برای ترک اعتیاد، افزایش نشاط، گشودن و باز کردن چاکراها. از آن‌جا که این روش‌های مدیتیشن بسیار خاص هستند، باید حتما با یک مربی آن‌ها را انجام داد.

تحقیقات نشان داده است که انجام مدیتیشن با حضور ذهن  با هر روش و تکنیکی با اضطراب، استرس و افسردگی مقابله می‌کند و باعث افزایش خوش‌بینی، خلاقیت و نشاط می‌شود. روشی را انتخاب کنید که در شما طنین‌انداز می‌شود و آن را امتحان کنید.