بیماری آب سیاه چشم و درمان آن با لیزیک

آب سیاه چشم یک بیماری است که با آسیب به عصب‌های بینایی می‌تواند منجر به کاهش توانایی دید یا حتی نابینایی گردد. زیرا عصب‌های بینایی وظیفه انتقال اطلاعات بصری از چشم به مغز را بر عهده دارند و آسیب به آن ها می‌تواند ناهنجاری‌هایی در بینایی ایجاد کند. آب سیاه چشم بیشتر اوقات به دلیل افزایش فشار درونی چشم IOP ایجاد می‌شود.

فشار خون بالای درون چشم یکی از دلایل مهم افزایش فشار چشم است. فشار درون چشم در حالتی که شما مبتلا به فشار خون بالای چشمی هستید، از حالت طبیعی و عادی بالاتر خواهد بود اما در نهایت منجر به آسیب‌های اعصاب بصری و یا کوری نخواهد شد. اما ابتلا به فشار خون بالای چشمی می‌تواند خطر ابتلا به آب سیاه را افزایش دهد. بنابراین در صورت ابتلا به فشار خون بالای چشمی باید به دقت توسط چشم پزشک مورد معاینه قرار بگیرید.

یکی از متداول‌ترین روش‌های آزمون برای سنجش میزان IOP آزمایشی موسوم به  «پاف» بوده که  یک آزمون سنجش مشاهده‌ای می‌باشد. اما روش استاندارد برای سنجش فشار درون چشمی آزمایشی به نام «اپلانیشن تونومتری» است. در این روش ابتدا با چکاندن  قطراتی از یک داروی بی حسی خاص بر روی سطح چشم، آن را بی‌حس کرده سپس یک پروب را به آرامی بر روی قرنیه چشم قرار داده و مقدار فشار درون چشمی را اندازه می‌گیرند. البته در صورت ابتلا به این بیماری چشم پزشک آزمون‌های دیگری را نیز برای سنجش قدرت بصری و یا مقدار بینایی از دست‌رفته شما انجام می دهند.

افرادی که بالای 60 سال سن دارند یا از نژاد آمریکایی- آفریقایی هستند و هم‌چنین افرادی که دچار دیابت بوده و یا این‌که در خانواده‌ی آن‌ها سابقه‌ی ابتلا به این بیماری از پیش وجود داشته است در معرض ابتلا به این بیماری هستند.

اگرچه راه و ‌روش خاصی برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری وجود ندارد، اما بهترین راه پیشگیری کاهش ریسک ابتلا به این بیماری با اصلاح سبک زندگی است. در تحقیقات زیادی به اثبات رسیده است که مواد مغذی برای تقویت اعصاب بصری می‌توانند از طریق دارو یا غذا‌های مقوی تامین شود. تامین این مواد غذایی و مقوی می‌تواند خطرات ابتلا به این بیماری را کاسته یا از عوارض آن بکاهد. البته چشم پزشک راه‌های دیگری را برای پیشگیری از ابتلا به آب سیاه چشم پیشنهاد می‌کند. از آن جمله می‌توان ترک سیگار، ننوشیدن نوشیدنی‌های الکلی، کاهش وزن، ورزش، رژیم غذایی سالم و هم‌چنین معاینه‌های منظم چشم را نام برد.

متاسفانه هیچ‌گونه علائمی مبنی بر شروع یا پیشرفت این بیماری وجود ندارد. تا زمانی که شما احساس کاهش در قوای بصری و در توانایی بینایی‌تان نکنید، نمی‌توانید از وقوع این بیماری مطلع گردید. بنابر‌این اگر شما جزء آن دسته افرادی هستید که در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند، بهتر است به طور منظم تحت معاینه و تست‌های بینایی و چشم باشید تا در صورت ابتلا به فشار داخلی بالای چشمی قبل از آسیب به قسمتی یا حتی تمام بینایی شما، خود را به چشم پزشک معرفی و نسبت به مداوای آن اقدام کنید.

آب سیاه چشم انواع مختلفی دارد اما متداول‌ترین آن POGA یا آب سیاه زاویه باز نام دارد. از انواع دیگر آن که کمتر شایع هستند می‌توان آب سیاه با فشار طبیعی، آب سیاه با زاویه کوچک، آب سیاه با زاویه بسته، آب سیاه مادرزادی، آب سیاه رنگین و آب سیاه ثانویه را نام برد.

چشم پزشک در صورت مشاهده و تشخیص آب سیاه ابتدا قطره‌های چشمی تجویز می‌کند که می‌توان با استفاده از این قطره‌ها به صورت روزانه از فشار داخلی چشم کاست. در صورتی که این داروها نتوانستند از پیشرفت بیماری بکاهند، تنها راه درمان این بیماری جراحی خواهد بود. اما گاهی نیز حتی چشم پزشک در ابتدای تشخیص اقدام به اجرای می‌کند.

باید یادآور شد همه افرادی که دچار این بیماری می‌شوند نمی‌توانند تحت عمل جراحی لیزیک قرار گیرند. چرا که در جراحی لیزیک ابزاری برای مکش آب سیاه بر روی قرنیه قرار می‌گیرد.  که خود می‌تواند منجر به بالا رفتن فشار درون چشمی گردد.

البته می‌توان برای درمان آب سیاه از لیزیک استفاده کرد. جراح باید میزان و شدت و آب سیاه و سلامت اعصاب بینایی بیمار را ارزیابی کند. اگر شرایط مناسب باشد لیزیک می‌تواند بینایی بیمار را بهبود ببخشد. در بعضی موارد از جراحی لازک استفاده می‌شود تا فشاری که لیزیک روی چشم وارد می‌کند از فرایند جراحی حذف شود. بیمارانی که برای آب سیاه قطره مصرف می‌کنند باید بدانند که این قطره‌ها احتمال ابتلا به خشکی چشم را افزایش می‌دهند که یکی از عوارض جانبی جراحی لیزیک محسوب می‌شود. البته برای درمان خشکی چشم ناشی از لیزیک روش‌های درمانی زیادی وجود دارد، اما به هر حال این مشکلات باید مد نظر قرار داده شوند. 

در صورتی که چشم پزشک شما تشخیص دهد که عمل لیزیک برای شما خطر آفرین خواهد بود، می‌تواند به جای جراحی لیزیک از جراحی PRK استفاده کند. در این نوع جراحی هیچ‌گونه ابزاری برای مکش آب سیاه از درون چشم وجود ندارد بنابراین فشار درون چشمی شما بالا نمی‌رود. 

به هر حال اگر شما جزو آن دسته افرادی هستید که در معرض خطر ابتلا به آب سیاه چشم هستید بهتر است علاوه بر اصلاح سبک زندگی خود، همواره تحت مراقبت‌های پزشکی معاینات و چک‌آپ‌های منظم چشم باشید تا  هیچ‌گاه به عمل جراحی لیزیک نیازمند نباشید.