استفاده از روش سقراطی در تدریس خصوصی
یکی از قدیمی‌ترین و قوی‌ترین تکنیک‌های تدریس خصوصی هدایت دانش آموز از طریق پرسیدن سوالات هدفمند است. این تکنیک در تدریس خصوصی گاهی اوقات تکنیک سقراطی یا «تکنیک پرسشگری» نامیده می‌شود.
ایده‌ی پشت این روش این است که جواب‌های حاضر و آماده دانش آموز را در جایگاه گیرنده‌ی اطلاعات آن هم به صورت منفعلانه قرار می‌دهد. در حالی که روش پرسشگری فکر دانش آموز را به کار می‌اندازد که از طریق آن می‌تواند خودش نتیجه گیری کند و دانش خود را بیشتر کند نه این که فقط گیرنده‌ی اطلاعات باشد.
البته بسیاری از اوقات دانش آموزان به ویژه بزرگسالان ترجیح می‌دهند که اطلاعات، حاضر و آماده در اختیار آن‌ها قرار داده شود. البته این کار بعضی از اوقات مناسب است. خوبی روش پرسشگری این است که به دانش آموزان کمک می‌کند از مغز خود کار بکشند و ظرفیت و اعتماد به نفس لازم را برای استدلال و یافتن راه حل به وجود بیاورند و ارتباطات عصبی و شناختی را ایجاد کنند که به ادامه‌ی پیشرفت آن‌ها کمک کند.
توانایی ایجاد ارتباط میان دانسته‌ها و چیزهایی که سعی می‌کنیم بفهمیم، به ویژه در مسائل ریاضی و نوشتاری از جمله جواب دادن به امتحانات استاندارد کمک زیادی می‌کند. روش پرسشگری علاوه بر کمک به حل مسائل خاص دانش آموزان را با کلیت مسائل پیرامون موضوعات خاص درگیر و به آن علاقه‌مند می‌کند و در تدریس خصوصی هم باید مورد توجه قرار گیرد.
مثلا اگر با دانش آموز خود برا ی تماشای پرندگان بیرون می‌روید، در این شرایط باید نقش یک مربی پرسشگر را داشته باشید نه یک کارشناس که او را با اطلاعات بمباران می‌کند. به عنوان مثال، وقتی در حال تماشای مرغ ماهی‌خوار هستید می‌توانید بپرسید؟ «به نظر تو چرا مرغ ماهی خوار سفید پاهای زرد دارد؟» بچه‌ها این نوع سوالات را دوست دارند اما بزرگسالان چندان علاقه‌ای ندارند. اما وقتی شروع به فکر کردن و حدس زدن می‌کند و چند سوال در این مورد می‌پرسد به طرز حیرت آوری به این جواب می‌رسد که مرغ ماهی‌خوار از پاهایش برای جذب ماهی‌ها استفاده می‌کند.
سوالی که در این‌جا مطرح می‌شود این است که آیا روش پرسشگری و روش سقراطی یک چیز هستند؟ یا پرسشگری در تدریس خصوصی به سبک‌های مختلفی صورت می‌گیرد که همگی به طور پیش فرض «روش سقراطی» نامیده می‌شوند؟
روش دیگر «روش سقراطی مخوف» است که یک سبک آموزشی در کلاس‌های رشته‌ی حقوق است. این روش که «روش موردی» یا «درس سقراطی» نیز نامیده می‌شود شامل پرسشگری مستقیم است. ایده‌ی این روش این است که دانش آموزان باید آمادگی قبلی داشته باشند تا بتوانند استدلال کنند. در این جا هم هدف، تقویت مهارت استدلال و اعتماد به نفس برای حضور در دادگاه یا شرکت در امتحانات استاندارد است.
یکی از افسران نیروی هوایی آمریکا هم روش سقراطی را برای بهبود عملکرد و تقویت مهارت‌های رهبری در میان نظامیان به کار می‌برد. گرچه در این جا شاید ارتباط چندانی با تدریس خصوصی نداشته باشد اما به هر حال دستاورد‌های تجربی گران بهایی را در اختیار مربیان می‌گذارد.
شاید برای بسیاری از مربیان لازم نباشد که روش پرسشگری را به طور جدی در پیش بگیرند. اما این حالت از پرسشگری می‌تواند یادگیری را به فعالیتی مفرح تبدیل کرده و دانش آموزان را در گیر کند. این که در حین تدریس خصوصی چه موقع از این روش استفاده کنید به خود شما بستگی دارد.
آیا در تدریس خصوصی از روش سقراطی استفاده می‌کنید؟ اگر این طور است حتما نتایج مثبت آن را به چشم دیده‌اید. توصیه می‌کنیم این روش عالی را هیچ‌گاه کنار نگذارید و با استفاده از آن دانش آموزان خود را به فکر کردن تشویق کنید.
