شانه اندام پیچیده‌ای از بدن است که از سه استخوان هومروس (استخوان بازو)، اسکپولا (کتف) و استخوان ترقوه ساخته شده است. مفصل‌ها و ماهیچه‌های زیادی در حرکت به شانه کمک می‌کنند. شانه مفصلی بسیار متحرک است که برای انجام فعالیت‌های رومزه انسان حیاتی می‌باشد. متاسفانه شانه به خاطر کاربرد زیادی که در زندگی روزمره دارد و فشاری که بر آن وارد است، زیاد آسیب می‌بیند و افراد زیادی از مشکلات شانه رنج می‌برند. اما خوشبختانه اکثر این مشکلات با فیزیوتراپی قابل حل هستند. در این مطلب به انواع مشکلات شانه و روش‌های درمان آن‌ها از جمله فیزیوتراپی پراخته‌ایم.

علت درد شانه

دلایل بسیاری برای ایجاد درد شانه وجود دارد. ورزشی‌هایی هم‌چون شنا و بیس‌بال ممکن است باعث آسیب به عضلات گرداننده شانه و التهاب تاندون عضلات دو سر بازویی شود. در بعضی مواقع طرز نشستن نامناسب باعث فشار آمدن بیش از حد به مفصل شانه و بروز درد می‌شود. تصادف و ضربه نیز باعث آسیب دیدگی شانه می‌شود. اغلب درد شانه بدون هیچ علت روشنی ایجاد می‌شود.

در فعالیت‌های سنگین ممکن از پارگی تاندون در شانه ایجاد شود که با فیزیوتراپی قابل حل است.

مشکلات رایج شانه

  • التهاب عضلات گرداننده شانه: ماهیچه‌ی گرداننده‌ی شانه شامل چهار ماهیچه است که در حرکت شانه نقش مهمی دارد. نقش اصلی آن کمک به تثبیت مفصل شانه است. تاندون‌های ماهیچه گرداننده شانه به استخوان بازو متصل هستند. در فعالیت‌های سنگین این تاندون‌ها ممکن است از محل اتصال‌شان جدا (پارگی تاندون) و باعث التهاب در آن قسمت شوند.
  • التهاب تاندون ماهیچه دوسر بازویی: ماهیچه دوسر بازویی، ماهیچه‌ای دراز در جلوی بازو می‌باشد که توسط تاندون‌هایی به جلوی بازو متصل شده است. تاندون‌ها به این ماهیچه ثبات می‌دهند. پارگی این تاندون‌ها باعث التهاب و درد شدید می‌شود.
  • بوریست شانه: شانه یخ شده یا چسبندگی کپسول مفصلی  بیماری التهابی دردناکی است که به‌تدریج باعث ناتوانی در حرکت شانه می‌شود. این ناتوانی در حرکت شانه می‌تواند تا 18 ماه طول بکشد و منجر به ناتوانی‌های دائمی در حرکت شانه شود.
  • شکستگی شانه: این عارضه  در اثر آسیب دیدگی شدید در ناحیه‌ی شانه ایجاد می‌شود. یکی از علت‌های شایع کشیدگی بیش از حد شانه است. در اثر این شکستی کتف، ترقوه، هومروس و یا هر سه آن ممکن است دچار آسیب دیدگی شوند.

شیوه‌های درمان درد شانه

در صورت بروز درد شانه به علت افتادن یا تصادف باید به سرعت مراقبت‌های پزشکی اولیه را انجام دهید. هم‌چنین اگر درد دو تا سه هفته طول کشید و در حرکت دادن شانه دچار مشکل شدید توصیه می‌شود حتما به پزشک متخصص و یا فیزیوتراپی مراجعه کنید. در ابتدا برای درد شانه استراحت کوتاه مدت توصیه می‌شود. این استراحت در حدود دو تا سه روز است. طی این مدت به منظور کاهش التهاب و درد می‌توانید بر روی شانه کیسه یخ بگذارید. کیسه یخ را در حدود 15 تا 20 دقیقه روی ناحیه ملتهب قرار دهید. هم‌چنین تمرین‌های پاندول برای جلوگیری از خشکی شانه مفید هستند.
بعد از چند روز استراحت می‎توانید تمرین‌های فیزیوتراپی مربوط به شانه را شروع کنید. این تمرین‌های فیزیوتراپی باعث بهبود مکانیسم حرکتی و تقویت ماهیچه‌های گرداننده شانه می‌شوند. همان‌طور که قبلا اشاه کردیم عضلات گرداننده باعث تثبیت مفصل شانه می‌شود، بنابراین تقویت این قسمت از شانه اهمیت بسزایی دارد.

اگر آسیب دیدگی شانه شدید باشد، مراجعه به یک متخصص فیزیوتراپی ضروری است.

فزیوتراپی و درمان درد شانه

اگر آسیب دیدگی شانه شدید باشد، مراجعه به یک متخصص فیزیوتراپی ضروری است. بعد از معاینات اولیه برنامه درمانی و فیزیوتراپی شما شروع خواهد شد. متخصص فیزیوتراپی در اولین جلسه‌ی معاینه درباره‌ی نوع درد و حرکات تشدید کننده درد سوال می‌کند. او برای کنترل و معاینه دامنه و قدرت حرکات شانه از زاویه سنج استفاده می‌کنند. در آخر هم معاینات ویژه‌ای برای تعیین نوع آسیب دیدگی شانه انجام می‌شود.
بعد از انجام معاینات فیزیوتراپی شروع می‌شود. متخصص فیزیوتراپی برای کنترل درد و التهاب از وسایل درمانی فیزیوتراپی استفاده می‌کنند. هم‌چنین متخصص فیزیوتراپی متناسب با شرایط بیمار برنامه‌ی کامل تمرین‌های خانگی را به منظور افزایش قدرت و دامنه حرکتی شانه ارائه می‌دهد. پیروری کامل از برنامه درمانی فیزیوتراپی و توصیه‌های متخصص فیزیوتراپی در بهبودی هر چه سریع‌تر شانه بسیار مهم است. در صورت ایجاد هرگونه ابهام از متخصص فیزیوتراپی سوال کنید.

استمرار درد شانه

به طور معمول درد شانه بین چهار تا هشت ماه طول می‌کشد. بعد از گذشت چند هفته از روند درمان باید بیمار شاهد کاهش درد و بهبود حرکت شانه باشد. در صورت استمرار درد باید فورا به متخصص فیزیوتراپی مراجعه کنید تا در صورت نیاز شانه شما تحت جراحی قرار گیرد. شانه مفصلی با تحرک بالا است که نقش بسیار مهمی در انجام فعالیت‌های روزانه ما دارد. با قوی نگه داشتن شانه می‌توانید از بسیاری از آسیب دیدگی به این قسمت مهم از بدن در امان بمانید.

منبع : Verywell