اگر در نتیجه‌ی عمل برداشتن غده‌ی تیروئید یا استفاده از ید رادیو اکتیو برای پرکاری تیروئید و یا به علت تیروئیدیت هاشیموتو گرفتار کم‌کاری تیروئید شده‌اید، باید چند سوال اساسی از متخصص غدد بپرسید و اطلاعاتی را در مورد چگونگی درک نتایج به دست بیاورید. این سوالات مهم را در این مطلب آورده‌ایم که هنگام مراجعه به متخصص غدد باید حتما از او بپرسید.


در آزمایشگاه شما محدوده‌ی نرمال TSH چیست

هر آزمایشگاهی TSH نرمال را با مقادیر متفاوتی نشان می‌دهد. از نظر متخصص غدد محدوده‌ی نرمال بین 0.3 تا 3 است.

اما ممکن است از نظر یک متخصص غدد محدوده‌ی نرمال 0.5 تا 5.5 باشد. در این صورت با توجه به استاندارد‌های مرسوم، TSH کمتر از 0.5 تیروئید پرکار و TSH بیشتر از 5.5 تیروئید کم‌کار در نظر گرفته می‌شود. آزمایشگاه‌های دیگر ممکن است از دامنه‌های 0.35 تا 5، 0.6 تا 5.2 و یا دامنه‌ی دیگر استفاده کنند، اما چیزی که اهمیت دارد این است که در آزمایشگاهای که شما به آن مراجعه کرده‌اید دامنه‌ی مقادیر مورد استفاده‌ی آن‌ها چقدر است.


می‌خواهید TSH من را به چه سطحی برسانید

این سوال بسیار مهم است. جوابی که متخصص غدد شما به این سوال می‌دهد نشان دهنده‌ی فلسفه و تلقی او از TSH نرمال است. برخی از متخصصین غدد فکر می‌کنند اگر بتوانند TSH شما را به بالاترین سطح در محدوه‌ی نرمال ببرند، به هدف خود رسیده‌اند و کار دیگر تمام است. بنابراین اگر متخصص غدد شما از سطح TSH 5.5 استفاده کند، فکر می‌کند که اگر TSH شما را به آن حول و حوش برساند درمان کامل شده‌ است.

متخصصین غدد دیگر عقیده دارند سطوح خاصی از TSH  در محدوه‌ی نرمال اهداف مناسب‌تری هستند که باید به آن‌ها رسید. مثلا  یک متخصص غدد ممکن است عقیده داشته باشد که زنان بهبودی پیدا نمی‌کنند و نمی‌توانند وزن کم کنند یا از کم‌کاری تیروئید نجات پیدا کنند مگر این‌که TSH در آن‌ها پایین بوده و بین 1 و 2 باشد که این میزان خیلی پایین‌تر از سطح بالا در محدوده‌ی نرمال است. برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که میانگین TSH در یک زن که به بیماری تیروئید مبتلا نیست بین 1 تا 2 است و شاید به همین دلیل باشد که زنانی که TSH در آن‌ها 4 یا 5 است حال خوبی ندارند. متخصص غدد می‌خواهد کاری  کند که شما در محدوده‌ی نرمال حال خوبی داشته باشید اما می‌داند که زنان در حد بالای محدوده‌ی نرمال حال خوبی ندارند پس سعی می‌کند آن را به سطح پایین محدوده‌ی نرمال بیاورد.

برخی از متخصصین غدد اطلاعات به روز دارند و می‌دانند که در سال 2003 آکادمی متخصصین غدد بالینی آمریکا به این نتیجه رسیدند که محدوده‌ی نرمال 0.5 تا 5 بیش از حد وسیع است و محدوه‌ی نرمال باید بین 0.3 تا 3 باشد. با تغییر این محدوده‌، افراد بیشتری در بین بیماران تیروئیدی قرار می‌گیرند.

سرانجام این که برخی از متخصصین غدد بر این باورند که کنترل تیروئید ترکیبی از TSH و حال شما است. این دسته از متخصصین با شما مانند یک بیمار رفتار می‌کنند و نه یک عدد که در آزمایشگاه به دست آمده است. این پزشکان ممکن است بگویند «خوب، باید شما را به محدوده‌ی نرمال برسانیم، ببینیم چه حالی دارید، و دز دارو را باتوجه به آن تعیین کنیم.»


می‌توانید از متخصص غدد در مورد نوع داروی هورمون تیروئید که تجویز کرده سوال بپرسید.

نوع داروی هورمون تیروئید که برای من تجویز کرده‌اید چیست

چون در این زمینه تخصص ندارید و دست‌خط متخصص غدد را هم نمی‌توانید بخوانید، پس باید سوال کنید. مسئله در این‌جا داروی برند یا غیر برند است و اگر متخصص غدد برای شما یک داروی برند تجویز کرده آیا تاکید کرده از دارو‌های غیر برند استفاده نکنید؟ دارو‌های برند هورمون تیروئید از جمله Levoxyl، Synthroid، Tirosint، Nature-throid و Armour قابل اطمینان هستند. دارو‌های غیر برند متغیرند یعنی همیشه با یک کیفیت ثابت تولید نمی‌شوند و بهتر است برای کسانی که می‌خواهند شروع به مصرف این گونه دارو‌ها کنند تجویز نشود. البته اگر داروی غیر برند مصرف می‌کنید و از آن راضی هستید جای نگرانی نیست.


با این دز دارویی، چقدر طول می‌کشد تا TSH من به سطح نرمال برسد

چیزی که در این‌جا می‌خواهید بدانید این است که آیا متخصص غدد داروی تیروئید با دز پایین تجویز کرده تا ببیند به مرور زمان چه اتفاقی می‌افتد، یا این‌که می‌خواهد در سریع‌ترین زمان ممکن TSH شما را به محدوده‌ی نرمال بازگرداند. اتخاذ هر یک از این دو روش دلایل خاص خود را دارد اما دانستن آن مهم است. برخی از متخصصین غدد دز دارو را پایین می‌آورند و به شما می‌گویند که ظرف دو هفته حال‌تان خوب می‌شود. اگر پس از دو هفته تغییری مشاهده نکنید و حال‌تان بهتر نشود با خود فکر می‌کنید شاید مشکل از شما است.


متخصص غدد می‌تواند براساس جواب آزمایش TSH دز دارو را تغییر دهد.

چند وقت یک بار TSH من را آزمایش خواهید کرد

شاید متخصص غدد از شما بخواهد هر 6 تا 8 هفته آزمایش TSH انجام دهید و دز دارو را بر اساس جواب آزمایش تنظیم کند تا این‌که حال‌تان خوب شود و TSH به سطح نرمال برسد.


چند وقت یک بار برای آزمایش TSH نزد شما بیایم تا مطمئن شوم که باید با همان دز ادامه دهم

اگر متخصص غدد به شما بگوید که سالی یک بار یا حتی کمتر از آن باید برای آزمایش TSH باز گردید، باید به او شک کنید. بسیاری از متخصصین غدد توصیه می‌کنند که در سال اول یا دوم هر شش ماه یک بار و پس از آن سالی یک بار یا در صورت لزوم بیشتر از یک بار باید آزمایش بدهید.


پاسخگویی و راه‌های دسترسی به شما چگونه است

اگر بین مراجعاتی که به شما دارم سوالی برایم پیش آمد چگونه می‌توانم به شما دسترسی داشته باشم؟ آیا خودتان جواب می‌دهید یا پرستاران این کار را می‌کنند؟ آیا ایمیلی برای پاسخگویی به سوالات بیماران دارید؟

در این‌جا می‌توانید بفهمید که متخصص غدد می‌خواهد چه قدر از وقت خود را  در اختیار شما قرار دهد و پاسخی که به این سوال می‌دهد مشخص می‌کند که آیا با همین متخصص غدد کار کنید یا در صورت امکان به یک متخصص غدد دیگر مراجعه کنید. برخی از پزشکان خودشان با شما تماس می‌گیرند یا حتی به ایمیل‌ها پاسخ می‌دهند. برخی دیگر نیز از پرستاران می‌خواهند جواب سوالات را بدهند که البته در اغلب موارد این پرستاران به اندازه‌ی خود متخصص غدد یا حتی بیشتر از او اطلاعات دارند. 


منبع : verywell