بررسی ایمنی خودروهای برقی هنگام تصادف
خودرو وسیلهی نقلیهی خطرناکی است. سالیانه 30000 هزار نفر تنها در ایالات متحده جانشان را حوادث رانندگی از دست میدهند. عواملی که باعث خطرآفرین بودن خودرو میشود عبارتند از اندازه، وزن، سرعت، شتاب و مهمتر از همه باک پر از بنزین، مادهای که میتواند بهطور بالقوه آتش بگیرد و انفجار ایجاد کند.
چیزی که خودروهای الکتریکی را نسبت به خودروهایی که دارای موتورهای احتراق داخلی هستند ایمنتر میکند، این است که این نوع خودروها بنزین مصرف نمیکنند و فاکتور جدیدی را وارد معادلهی امنیت میکنند. تقریبا تمام خودروهای الکتریکی که در حال ورود به بازار هستند، از باتریهای لیتیوم-یون استفاده میکنند و شاید شنیده باشید که باتریهای لیتیوم-یون به راحتی آتش میگیرند و گاهی اوقات منفجر میشوند.
ما یاد گرفتهایم که با خطرات خودروهای دارای موتور احتراق داخلی زندگی کنیم. سازندگان خودرو با تلاش زیاد سیستمهایی را طراحی کردهاند تا خطرات جانی به حداقل برسد که کمربند ایمنی و کیسه هوا دو نمونه مهم از آنها هستند. همینطور پذیرفتهایم که تلفات جانی در سوانح رانندگی اجتناب ناپذیر است و این بهایی است که برای تمام فواید خودرو میپردازیم. ناگفته نماند که خودروها در برخی از موارد جان ما را نجات میدهند. به این فکر کنید که اگر همین آمبولانسهای دارای موتور احتراق داخلی وجود نداشتند، چند نفر در روز جان خود را از دست میدادند. شاید به این نتیجه برسیم که خودرو بیشتر نجات دهنده است تا کشنده.
اما با این که به تدریج از خودروهای بنزینی به سمت خودروهای الکتریکی حرکت میکنیم، آیا به سمت چیزی میرویم که ایمنی آن از خودروهای موجود کمتر است؟ باتریهای لیتیوم-یون چقدر ایمن هستند؟ مواردی مستند بسیاری را میتوان یافت که باتریهای لیتیوم-یون لپتاپ و تلفن همراه آتش گرفته و سوختهاند. مشکل به تراکم بالای انرژی در این باتریها مربوط میشود. میزان انرژی ذخیره شده در هر باتری به نسبت اندازهی باتری بسیار زیاد است. به همین دلیل است که باتریهای لیتیوم-یون در خودروهای الکتریکی مورد استفاده قرار میگیرد اما در عین حال برخی از مشخصههای مواد منفجره را نیز به این خودروها میدهند. اگر یک باتری کوچک در تلفن همراه خطرناک باشد، تصور کنید باتریهای خودروهای برقی که بسیار بزرگترند چه فاجعه هایی را میتوانند خلق کنند. به عنوان مثال، جعبه باتری در خودرو تسلا رودستر حاوی 7000 باتری است که در زیر کاپوت قرار دارد.
برای مقابله با خطرات احتمالی این نوع باتریها، تسلا و دیگر سازندگان خودرو در حال نصب سیستمهای ایمنی بر روی این خودروها هستند. به عنوان مثال، فیوزها و قطعکنندههای جریان که در صورت بروز خطر باتری را قطع میکنند از جمله این دستگاهها هستند. خنک نگه داشتن باتریها نیز بسیار ضروری است. هر چه باتریها داغتر شوند، احتمال انفجار آنها هم بیشتر میشود. تسلا و همینطور فورد در خودروهای جدید الکتریکی خود مایع خنک کنندهی رادیوتور را بر روی بدنهی باتری به گردش در میآورند تا دمای آن به حداقل ممکن برسد. نیسان در مدل LEAF تمام الکتریکی خود، از سیستم خنک کننده که از هوا استفاده میکند بهره میگیرد. جدا کردن باتریها از یکدیگر بهجای اینکه به صورت یکجا در جعبه قرار گیرند نیز میتواند ایمنی را بالا ببرد. اگر باتریها به صورت جداگانه در جعبههای فولادی قرار بگیرند، آتش سوزی در یکی از آنها به باتریهای دیگر سرایت نمیکند.
جای تعجب نیست که در حال حاضر یکی از پیشگامان ایمنسازی خودروهای برقی شرکت ولوو است. این شرکت همیشه ایمنی را در راس کارهای خود قرار داده است. ولوو در مدل جدید C30 DRIVe برقی خود جعبه باتری را تا جایی که امکان داشته از قسمتهای ضربهگیر خودرو دورتر نصب کرده تا در هنگام تصادف آسیب نبیند. تومایس برابرگ کارشناس ایمنی شرکت ولوو است. وی میگوید «در آینده شاهد خودروهای الکتریکی خواهیم بود که از اتومبیلهای دارای احتراق داخلی بسیار ایمنتر هستند.» ما هم امیدواریم همینطور باشد.