تصورات اشتباه در خصوص مدیتیشن

در اواخر قرن بیستم مدیتیشن با تجویز پزشکان وارد خط‌ فکری فرهنگ مدرن غرب شد تا جایی‌که همه از جمله مدیران تجاری، هنرمندان، دانشمندان، دانش‌آموزان، معلمان، پرسنل نظامی و حتی سیاستمداران به تمرین این ورزش جسمی وروحی روی آوردند.

علیرغم محبوبیت روزافزون مدیتیشن، تصورات اشتباه و رایجی وجود دارد که مانع می‌شود مردم به این تمرین روی‌آورده و منافع محض و تاثیرات مثبت آن را در بدن، ذهن و روح خود درک کنند.

دراین مطلب به مواردی از رایج‌ترین تصورات اشتباه در خصوص مدیتیشن می‌پردازیم.

حقیقت: این تصور غلط در خصوص مدیتیشن برمبنای این فکر استوار است که مدیتیشن تمرین دشواری است که مختص افراد پرهیزکار، پاک‌دامن و افراد مذهبی می‌باشد. اما حقیقت این است که اگر شما دستورالعمل مدیتیشن را از فرد باتجربه و معلم آگاه کسب کنید، یادگیری آن به‌مراتب راحت و جالب خواهد شد. تکنیک‌های مدیتیشن شامل تمرکز بر فرایند دم‌ و بازدم و تکرار آرام مانترا یا همان سرودهای خاصی است که ازصداهای واضح و ارتعاشی تشکیل شده است؛ می‌باشد.

از دلایلی که موجب شده مردم تصور کنند مدیتیشن کار سخت و دشواری است این است که به‌سختی تمرکز می‌کنند، بیش‌ از حد به نتیجه‌نهایی فکر می‌کنند و یا این‌که مطمئن نیستند به‌طرز صحیح مدیتیشن را انجام می‌دهند یا خیر.

بهترین روش برای لذت‌بردن از این تمرین ذهنی و بدنی و هم‌چنین کسب نتایج مثبت این است که مدیتیشن را در کنار مدرس شایسته و باتجربه تمرین کنیم. یک معلم خوب کمک می‌کند تا تمرینات مدیتیشن را درک کنید؛ موانع را پشت‌سر بگذارید و هرروز تمرین تغذیه روح و جسم را انجام دهید.

حقیقت: شاید این تصور اشتباه را بتوان تصور غلط شماره یک نام‌گذاری کرد؛ چرا که بسیاری از مردم به‌همین دلیل با ناامیدی تمرین مراقبه یا مدیتیشن را ترک می‌کنند. مدیتیشن به‌معنای توقف افکار و خالی کردن ذهن نیست. بنابراین این افکار غلط موجب استرس و مکالمه درونی در فرد می‌شود. ما قادر نیستیم افکار خود را متوقف کنیم ولی می‌توانیم میزان توجه خود را کنترل کنیم. با وجود این ما نمی‌توانیم سکوت را به ذهن خود تحمیل کنیم بلکه از طریق مدیتیشن می‌توانیم به آرامشی که از قبل در بین فضای افکار ما موجود بوده دست یابیم.

منظور از فضای بین افکار که از آن گاهی‌اوقات به "شکاف" اشاره شده آگاهی مطلق، سکوت مطلق و آرامش مطلق است. وقتی به مدیتیشن یا مراقبه می‌پردازیم به چیزی مانند تنفس، تصویری در ذهن و یا مانترا تمرکز می‌کنیم و اجازه می‌دهیم ذهن‌مان در این آگاهی مطلق آهسته  به آرامش برسد. وقتی افکار به‌ناچار به ذهن شما خطور می‌کنند لازم نیست در مورد آن‌ها قضاوت کرده و یا آن‌ها را به‌زور از خود دور کنید؛ درعوض می‌توانید توجه خود را به چیزهای دیگر متمرکز کنید.

در هر مدیتیشن لحظاتی، حتی برای چندمیلیونیوم ثانیه وجود دارد که ذهن وارد شکاف شده و طراوت‌ را تجربه می‌کند. وقتی به‌طور مرتب مدیتیشن می‌کنید لحظات بیشتری را در این حالت هوشیاری و سکوت می‌گذرانید.

مطمئن باشید حتی اگر در تمام مدت مدیتیشن ذهن شما درگیر بوده و در حال فکر کردن به چیزی بودید ولی باز هم نتایج مثبت این تمرین را مشاهده خواهید کرد. بنابراین فکر شکست و هدر دادن وقت را از سر بیرون کنید.

مهم‌ترین بخش مدیتیشن، کنترل افکار است. شاید قبل از مدیتیشن شما توانایی کنترل افکار ذهنی خود را نداشتید؛ ولی با تمرین مدیتیشن می‌توانید افکاری که به ذهن خطور می‌کند را در اختیار داشته باشید. به‌ بیان ساده، توجه به‌ این‌که افکار شما دراختیار شماست کشف مهمی است؛ چرا که موجب تبدیل ضمیر ناخودآگاه به آگاهی می‌شود. وقتی کمتر با افکار و داستان‌هایی که به ذهن خطور می‌کند درگیر باشید، آرامش بیشتری را تجربه خواهید کرد.

حقیقت: ازمزایای مدیتیشن می‌توان به تاثیرات کوتاه مدت و بلندمدت آن اشاره کرد. شما می‌توانید در اولین‌ جلسه و حتی در چندروز اول تمرین خود تاثیرات آن را درک کنید. شواهد بسیاری از مطالعات علمی نشان می‌دهد که مدیتیشن در چند هفته اول تاثیرات فراوانی بر فیزیولوژی بدن و ذهن دارد. مدیتیشن در زمانی کمتر از 8 هفته نه‌تنها موجب کاهش استرس می‌گردد؛ بلکه باعث احساس آرامش بیشتر و حتی موجب بهبود عملکرد نواحی از مغز شده که با حافظه، حس‌همدلی و تنظیم استرس در ارتباط است. از دیگر مزایای مدیتیشن می‌توان به بهبود تمرکز، کاهش فشار خون و افزایش عملکرد سیستم ایمنی‌ بدن اشاره کرد.

حقیقت: هدف واقعی مدیتیشن، معطوف‌کردن توجه به چیز یا شیء دیگری نیست؛ بلکه به‌معنای درک دنیای درون و خود واقعی است. یعنی بعد ابدی که فراتر از هر تغییر و شرایط خارجی زندگی می‌باشد. در مراقبه به‌جای تمرکز ذهن به افکار تکراری گذشته و نگرانی آینده با کنترل این بخش کروی‌شکل به آگاهی و هوشیاری خالص زمان حال می‌رسیم. در این حالت از آگاهی، از هر نوع تفکر در مورد خود، هر چیزی که شما را محدود می‌کند و کمبودها فراتر رفته و این حقیقت را که خود واقعی شما ابدی و نامحدود است را تجربه خواهید کرد. وقتی به‌طور منظم به تمرین مراقبه می‌پردازید، پنجره ادراک خود را پاک می‌کنید و وضوح و روشنی بیشتر را درک خواهید کرد. وقتی برخی از مردم از مراقبه به‌عنوان راه فرار از مشکلات عاطفی حل نشده استفاده می‌کنند تمام تکنیک‌های عقلانی مربوط‌ به مدیتیشن و تمرکز حواس نتایج معکوسی خواهند داشت.

درحقیقت تکنیک‌های مدیتیشن مختلفی وجود دارد که برای تشخیص، ساماندهی و رهاکردن افکار عاطفی سمی و ذخیره‌شده در ذهن وجود دارند. اگر با بیماری‌های عاطفی یا تروما مقابله می‌کنید توصیه می‌کنیم به یک درمانگر مراجعه کنید تا با کمک او درد و التیام گذشته را کشف و درمان کرده و به حالت طبیعی سلامت و عشق بازگردید.

حقیقت: اگر مدیتیشن را  اولویت کارهای خود قرار دهید حتما آن را انجام خواهید داد؛ چرا که بسیاری از افراد شاغل و مدیران پرمشغله‌ای وجود دارند که سال‌های طولانی‌ست که مدیتیشن می‌کنند.

حتی اگر خیلی سرتان شلوغ است و مشغله‌کاری زیادی دارید فراموش نکنید که چند لحظه مدیتیشن بهتر از انجام ندادن آن است. هرگز با گفتن این جمله که"الان دیر است و یا خوابم می‌آید" از انجام مدیتیشن فرار نکنید.

وقتی به‌طور مرتب و منظم مراقبه می‌کنید در حقیقت وقت بیشتری در زندگی پیدا می‌کنید. در مدیتیشن در قلمرو بی‌حد و حصر و بی‌انتهای آگاهی فرو رفته و خارج می‌شویم. این حالت، آگاهی خالصی است که منبع هر چیزی در دنیاست.

طی مدیتیشن، ضربان‌ قلب و تنفس ما آهسته‌تر می‌شود، فشار خون پایین می‌آید و تولید هورمون استرس و سایر مواد شیمیایی که فرایند پیری را سرعت بخشیده و موجب افکار منفی ازقبیل "ما دیگر وقت نداریم" می‌شود کمتر می‌گردد. در مدیتیشن ما در حالتی از آرامش هستیم که موجب طراوت و شادابی ذهن و جسم می‌شود.

وقتی مردم مدیتیشن می‌کنند در می‌یابند که با کمترین زحمت و تقلا می‌توانند بیشترین کارها را انجام دهند. در حقیقت به‌جای تلاش زیاد برای رسیدن به هدف، وقت بیشتری صرف می‌کنند تا با هوش جهانی که هماهنگ‌کننده هر چیزی است تطبیق یابند.

حقیقت: در طی تمرین مدیتیشن ما فراتر از گفتگوی ذهنی گام برداشته و به مکان آرام و ساکت می‌رویم. این کار نیازی به اعتقاد خاص عرفانی ندارد و بسیاری از مردم از بسیاری مذاهب مختلف بدون هیچ کشمکشی با اعتقادات رایج مذهبی به مدیتیشن می‌پردازند. برخی از افرادی که مدیتیشن می‌کنند حتی اعتقاد مذهبی خاصی ندارند و تجاهل‌گرای یا منکر وجود خدا هستند.

آن‌ها برای رسیدن به آرامش درون، مزایای جسمی و روحی از قبیل کاهش فشارخون، کاهش استرس و خواب آرام به مدیتیشن روی می‌آورند. مدیتیشن کمک می‌کند تا زندگی خود را بهتر و لذت‌بخش کنید و هم‌چنین کمک می‌کند تا هر کاری در زندگی مانند ورزش، مراقبت از کودکان و یا پیشرفت کاری را با نهایت سعی انجام داده و لذت ببریم.

حقیقت: بسیاری از مردم وقتی نمی‌توانند بصیرت، دیدن رنگ‌ها، شناورشدن، شنیدن صدای فرشتگان و یا وارستگی را تجربه‌ کنند از مدیتیشن ناامید می‌شوند. هیچ کدام از این موارد از تاثیرات مدیتیشن نیست. از تجربه‌های بسیار خوب مدیتیشن می‌توان به حس سعادت و برابری اشاره کرد. تاثیرات واقعی مدیتیشن معمولا در زندگی روزانه قابل درک هستند. بعد از جلسه تمرینی مدیتیشن وجود ما سرشار از آرامش و سکون می‌شود و کمک می‌کند تا در زندگی بیشتر خلاق و مهربان بوده و از لحاظ عاطفی فردی ثابت و مطمئن باشیم و به خود و هر کسی که اطراف ماست عشق بورزیم.