مصالح ساختمانی که از زباله‌ها به دست می‌آیند
«ساخت و ساز با ضایعات» نام کتاب جدیدی است که شاید جزء کتاب‌هایی که قرار است برای تعطیلات بخوانید قرار نگیرد، اما یکی از کتاب‌های مفید برای استفاده مجدد از زباله‌ها برای تهیه‌ی مصالح ساختمانی است. سالیانه انسان‌ها 1.3 میلیارد تن زباله تولید می‌کنند. این کتاب می‌گوید ما می‌توانیم و باید از این زباله‌ها مصالح ساختمانی ارزان، با دوام و سازگار با محیط زیست تولید کنیم.
نویسندگان کتاب دریک ای. هبل، مارتا اچ. وینیوسکا و فلس هیس نگاهی به دنیای معماری و ساخت و ساز و رشته‌ی «زباله شناسی» انداختند تا مصالح ساختمانی جدیدی را که از زباله‌ها ساخته می‌شوند بیابند. در کتاب آن‌ها آمده است که در آینده به جایی می‌رسیم که تقریبا همه چیز را مانند گذشته که زباله‌ها ارگانیک بود، مورد استفاده‌ی مجدد قرار خواهیم داد.
اگر طبق پیش بینی‌ها میزان تولید زباله شهری تا سال 2025 دو برابر شود این ایده می‌تواند واقعا راه گشا باشد. شهر‌های آینده تمایزی میان زباله و منابع قائل نخواهند بود. بنابراین در این مطلب شما را با مصالح ساختمانی که از زباله‌ها بدست می‌آید آشنا می‌کنیم.
چوب روزنامه‌ای
این طرح به کشور نروژ تعلق دارد. در این کشور سالانه یک میلیون تن کاغذ و کارتن بازیافت می‌شود. برای تهیه‌ی چوب‌های روزنامه‌ای، روزنامه‌ها روی هم لوله می‌شوند و با چسب فاقد حلال به هم چسبانده می‌شوند. محصول نهایی بی شباهت به کنده‌ی درختی که برش خورده نیست و تبدیل به الوار قابل استفاده می‌شود. هم‌چنین بعدا می‌توان آن را رخنه گیری کرد تا ضد آب و ضد آتش شود. چوب روزنامه‌ای از لحاظ کاربرد فرقی با چوب معمولی ندارد و می‌تواند به‌جای آن مورد استفاده قرار گیرد.
بام پوشکی
با این‌که پوشک بچه و محصولات بهداشتی چندش‌آور هستند، اما می‌توان آن‌ها را مجددا مورد استفاده قرار داد. کارخانه‌های بازیافت ویژه‌ای وجود دارند که پلیمر را از زباله‌های ارگانیک جدا می‌کنند و این پلیمرها می‌توانند برای تولید مصالح ساختمانی الیافی مانند کاشی مورد استفاده قرار گیرند.
بلوک‌های کیسه پلاستیکی
این آجرهای رنگارنگ از کیسه‌های پلاستیکی درست می‌شوند. مشکل بتوان این کیسه‌های پلاستیکی را به روش دیگر بازیافت کرد. کیسه‌های پلاستیکی در یک قالب حرارتی قرار داده شده و به هم فشرده می‌شوند تا بلوک شکل بگیرد. این بلوک‌ها برای استفاده در دیوار حمال بیش از حد سبک هستند، اما می‌توان از آن‌ها برای جدا کردن اتاق‌های مختلف ساختمان یا محیط‌های بیرون از آن بهره گرفت.
آجرهای خونی
در ساخت این آجر فرض بر این بوده که خون حیوانات هم جزء ضایعات به حساب می‌آید. این ممکن است قدری توهین آمیز باشد، اما به هر حال نباید اجازه بدهیم خون حیوانات به هدر برود به خصوص که مشخص شده خون دارای میزان زیادی پروتئین است. به همین دلیل یکی از قوی ترین «زیست چسب‌ها» محسوب می‌شود.
جک مانرو که یک دانشجوی معماری از کشور بریتانیا است می‌گوید خون خشک منجمد شده که به صورت پودر است را باید با شن ترکیب کرد تا یک خمیر به وجود بیاید. سپس می‌توان این خمیر را در قالب ریخت و آجر درست کرد. این نوع آجرها به ویژه در اجتماعات دور افتاده که خون زیادی از سلاخی حیوانات حاصل می‌شود، اما مصالح ساختمانی محکم در آن‌ها کمیاب است می‌تواند بسیار مفید باشد.
بطری‌های آجری
این مورد قدری متفاوت است چون به تولید یک کالای مصرفی اتکا دارد، یعنی ابتدا باید مصرف شود و سپس ظرف آن به عنوان مصالح ساختمانی مورد استفاده قرار گیرد. در حال حاضر بسیاری از شرکت‌ها بطری‌های مکعبی یا شکل‌های مشابه آن می‌سازند تا کار حمل و نقل با سهولت بیشتری انجام گیرد.
اما تولید چنین بطری‌هایی که بتوان از آن‌ها به عنوان مصالح ساختمانی بهره گرفت به دهه‌ی 60 میلادی باز می‌گردد. در آن زمان آلفرد هنری هینکن، مالک شرکت آبجو سازی هینکن به جزیره‌ی کارائیب سفر کرده بود. در این سفر دو چیز باعث ناراحتی او شد: یکی نبود سرپناه و دیگری بطری‌های بی شمار هینکن که این طرف و آن طرف پرت شده بودند. بنابراین این شرکت شروع به ساختن بطری‌های آجر شکل کرد. دهانه‌ی هر بطری در ته بطری دیگر قرار می‌گیرد و بدین ترتیب بطری‌ها در هم قفل و بند می‌شوند.
عایق‌های مه دود
هوا بیشترین تاثیر را از زباله‌ها می‌گیرد و این برای شش‌های ما و بقای نسل بشر روی زمین که به سرعت درحال گرم شدن است، اصلا خوب نیست. «Dustyrelief» سیستمی است که اخیرا طراحی شده. در این سیستم یک تور سیمی فلزی که دارای بار الکتریکی است در بالای ساختمان قرار می‌گیرد. تور سیمی مقادیر زیادی از ذرات مه دود موجود در هوا را جذب کرده و به هم می‌چسباند. در نهایت یک نوع خز نقره‌ای بر روی سطح ساختمان جمع می‌شود. البته شاید این کار جذابیت و زیبایی ساختمان را از بین ببرد، اما بهتر از این است که این ذرات به جای سطح ساختمان در ریه‌های شما جمع شوند.
دیوارهای قارچی
طراحان به روشی دست یافتند که می‌توان با استفاده از میسلیوم عایق‌های دیوار را پرورش داد. میسلیوم یک باکتری است که در ارگانیسم‌های در حال فاسد شدن مثل تنه‌ی درختان و محصولات فرعی کشاورزی یافت می‌شود. این مواد ارگانیک اگر در یک قالب قرار گیرند، ظرف چند روز رشد کرده و به شکل دلخواه می‌رسند و سپس می‌توان با استفاده از فر داغ جلوی رشد بیشتر آن‌ها را گرفت. این کار بسیار مفید است زیرا مصالح ساختمانی عایق کننده تجزیه پذیر زیستی نبوده و برخی دیگر نیز از جمله پنبه‌ی نسوز، حتی سمی هم هستند.
پلاسفالت
اسم این مصالح ساختمانی خیلی جالب است. در پلاسفالت به جای استفاده از شن وماسه که در تولید آسفالت مورد استفاده قرار می‌گیرد، از خرده‌های پلاستیک که از زباله‌های پلاستیکی به دست می‌آید استفاده می‌شود. آزمایشات نشان داد که جاده‌های پلاسفالت مقاومت بیشتری دارند چون امولسیون آسفالت با پلاستیک بهتر جوش می‌خورد تا با شن و ماسه.
پانل‌های چوب پنبه‌ای
این پانل‌ها در واقع کاشی‌های دیوار و کف هستند که از ترکیب چوب پنبه‌های بازیافتی با چوب پنبه‌های شیشه‌های شراب به دست می‌آیند. این ایده برای ساخت مصالح ساختمانی بسیار مفید است چون سالانه 31.7 میلیارد بطری شراب در جهان مصرف می‌شود.
