آموزش زبان و تمرین مکالمه برای کودکان
در آموزش زبان شاید یکی از سختترین کارها تدریس مکالمه به بچههای کم سن و سال باشد. معمولا بچهها در کلاس علاقهای به انگلیسی صحبت کردن نشان نمیدهند و تمایل دارند به زبان مادری با همکلاسیها و حتی معلم خود صحبت کنند. حتی شاگردهای خوب و فعال کلاس آموزش زبان هم با آنکه از لحاظ گرامر و لغت بسیار خوب هستند و در امتحانات کتبی نمرهی کامل را میگیرند در آموزش زبان از انگلیسی صحبت کردن طفره میروند و دوست دارند سوالات خود را به فارسی بپرسند.
یکی از دلایل این گرایش میتواند این باشد که بسیاری از زبان آموزان کم و سن و سال به اشتباه تصور میکنند که هدف از آموزش زبان پر کردن مغز از کلمه و گرامر است آن هم به این خاطر که در پایان ترم یک نمرهی عالی از امتحان کتبی آن بگیرند و شاید تحسین والدین خود را بر انگیزند. مسالهی دیگر عادت است. آموزشگاههای زبان باید از همان بدو ورود زبان آموز او را به انگلیسی صحبت کردند عادت دهند و نگویند هنوز زود است.
در این مطلب میخواهیم چند ایده برای تمرین مکالمه در کلاسهای آموزش زبان برای کودکان در اختیار شما بگذاریم.
دلیلی برای مکالمه
مطمئن شوید که بچهها دلیلی برای صحبت کردن دارند. به عنوان مثال، لازم است برای کامل کردن یک عکس با همگروهی خود صحبت کنند. برای این که آموزش زبان موثر واقع شود، در مورد سوالاتی که در کلاس از بچهها میپرسید فکر کنید. اگر بپرسید «Is this a pencil» بچهها با یک yes یا no خشک و خالی جواب شما را میدهند و البته شما هم که میدانید آن چیزی که در دست دارید یک مداد است و چیز دیگری نیست. پس این سوال، یک سوال بیجا و غیر واقعی است. اگر مداد را در یک کیف پنهان کنید و بپرسید «What's in the bag» آنگاه بچهها را درگیر یک بازی جالب میکنید و تشویق میشوند با استفاده از کلمات بیشتر به سوال شما پاسخ دهند.
مکالمههای کلاسی
میتوانید با پخش آهنگ به کل کلاس فرصت شنیدن و تکرار اصوات و ریتم را بدهید. میتوانید از زبان آموزان بخواهید تنها بخشی از آهنگ را همسرایی کنند. این کار را میتوان با یک جمله که به راحتی خوانده نمیشود انجام داد. به مثال زیر توجه کنید:
عبارت مورد نظر را با دستگاه پخش کنید یا این که خودتان بگویید و از بچهها بخواهید آن را تکه به تکه پس از شما تکرار کنند. از آخر جمله شروع کنید تا به اول آن برسید:
معلم: sea shore
زبان آموزان: sea shore
معلم: by the sea shore
زبان آموزان: by the sea shore
معلم: sea shells by the sea shore
زبان آموزان: sea shells by the sea shore
معلم: She sells sea shells by the sea shore
زبان آمورزان: She sells sea shells by the sea shore
این نکته را در آموزش زبان باید به خاطر داشته باشید که زبان آموزان این نوع عبارات سخت را در ابتدا باید آهسته بخوانند و سپس سرعت گفتن آنها را بیشتر کنند.
مکالمه در گروههای کوچک یا به صورت دو نفری
کارهای گروهی و دو نفری در آموزش زبان اهمیت زیادی دارد. میتوانید با تشویق زبان آموزان به کارهای گروهی مدت زمان انگلیسی صحبت کردن آنها را به حداکثر برسانید. وقتی بچهها مشغول کار در گروهای کوچک یا دو نفره هستند معلم میتواند بر کار آنها نظارت کرده و به جملاتی که تولید میکنند گوش بسپارد.
- پس از تکرار جلمهی دشوار که به صورت کلاسی کار کردید میتوانید بچهها را دو به دو تقسیم کنید و از آنها بخواهید آن جمله را خیلی سریع و بدن اشتباه برای هم تکرار کنند. البته این کار چندان ساده نیست میتوانید خودتان یک بار این جمله را سریع و صحیح برای آنها بگویید. از بچهها بخواهید تعدا دفعاتی را که میتوانید این جمله را بدون اشتباه و پشت سر هم بگویید بشمارند.
- میتوانید به هر دو نفر که با هم کار میکنند به هر کدام یک عکس بدهید. این دو عکس باید در واقع یکی باشند با این تفاوت که تغییرات اندکی در یکی از آنها داده شده مثلا چیزی به آن اضافه یا از آن کم شده باشد و در دو یا سه مورد با هم تفاوت داشته باشند. این دو نفر باید عکسهای خود را به یکدیگر نشان دهند و هر یک عکس خود را برای دیگری توصیف کنید و در نهایت سعی کنند بفهمند چه چیزی از یکی از آن عکسها کم شده است. با این بازی آنها رنگها، حروف اضافهی مکان و صفاتی مثل big و small را تمرین میکنند. در آخر باید عکسهای خود را با یکدیگر مقایسه کنند.
- از زبان آموزان بخواهید به یکدیگر پشت کرده و تصور کنند که در حال مکالمهی تلفنی هستند. میتوانند از گفتمان مخصوص مکالمات تلفنی استفاده کنند یا این که در مورد موضوع مربوط به درس که هیچ ربطی هم به تلفن ندارد با هم گفتگو کنند. اگر بچهها به هم پشت کنند کار جالبتر میشود چون فقط و فقط روی شنیدن صحبتهای دوست خود تمرکز میکنند.
- آموزش زبان با بازیهای مرسوم هم امکان پذیر است. بچهها میتوانند در گروههای کوچک بازی تخته را انجام دهند. قبل از اینکه بازی را شروع کنند جملاتی را که در حین این بازی استفاده میشود مثل «It's my turn» و «Throw the dice» را به آنها یاد بدهید. از بازی مار و پله هم میتوانید استفاده کنید. میتوانید برخی از نکات زبانی را به صورت سئوال در بیاورید و به شکل پراکنده در برخی از خانههای این بازی بنویسید. هر وقت مهرهی یکی از بازیکنان در خانهای که سوال داشت قرار گرفت آن بازیکن باید به آن سوال پاسخ دهد.
- بچهها میتوانند در گروههای کوچک یک نمایش ساده ترتیب بدهند و در آن نقش بازی کنند. برای بهتر شدن کار میتوانند از نقاب و عروسک خیمه شب بازی هم استفاده کنند. اجرای نقش یکی دیگر از کارهایی است که در امر آموزش زبان بسیار موثر است.