مزایا و خطرات استفاده از رادیولوژی

همانند تمامی انواع آزمایشات و عکسبرداری‌ها، رادیولوژی یا عکسبرداری با اشعه ایکس نیز تنها برای کمک به تشخیص بیماری یا مدیریت شرایط پزشکی به‌کار می‌رود، در این‌ صورت است که مزایای آن بر خطرات پیشی می‌گیرد.

رادیولوژی ابزار بسیار مهمی است که پزشکان از آن برای تشخیص  بیماری شما استفاده می‌کنند. با استفاده از رادیولوژی می‌توان به وجود یا عدم وجود بیماری یا جراحت پی برد. هر چند که برای تشخیص یک شرایط پزشکی به چیزی بیشتر از نتیجه یک آزمایش یا معاینه نیاز است و عکسبرداری رادیولوژی همواره باید در کنار گرفتن تاریخچه و معاینه توسط پزشک نقش کمکی را داشته باشد و به‌هیچ‌وجه جایگزین آن‌ها نمی‌شود.

منافع و مزایای رادیولوژی  در مقایسه با دیگر روش‌های عکسبرداری عبارتند از:

اگر باردار هستید یا احتمال می‌دهید که باردار باشید حتما به متخصص رادیولوژی خود بگویید. از آن‌جا اکثر انواع اشعه‌های ایکسی که در رادیولوژی به‌کار می‌روند برای جنین خطرات جدی به‌همراه خواهند داشت، بنابراین برای زنان باردار اصلا توصیه نمی‌شوند، مگر در مواقع ضروری.

معمولا عکسبرداری با اشعه ایکس از سر، دست یا پا و قفسه‌ی سینه مادر، جنین را مستقیما در معرض اشعه ایکس قرار نمی‌دهد. بنابراین اگر انجام این عکسبرداری ضروری باشد، متخصص رادیولوژی باید ابعاد و محاسبات دقیقی برای حفاظت از جنین انجام دهد. اما باید از رادیولوژی از شکم و ناحیه شکمی (که رحم را درمعرض اشعه قرار دهد) درطول بارداری خودداری شود. گاهی اوقات می‌توان از دیگر موارد و امکانات عکسبرداری استفاده کرد که در آن‌ها از اشعه استفاده نشود، نظیر سونوگرافی یا همان استفاده از امواج فراصوت.

تابش اشعه‌ی رادیولوژی می‌تواند باعث بروز آسیب‌های سلولی شود. قرار گرفتن در معرض تشعشع اشعه ایکس و سی‌تی‌اسکن به‌مقدار قابل توجهی امکان افزایش خطر بروز سرطان در یک یا چند دهه بعد  را افزایش می‌دهد. هرچند این خطر بسیار کم است و مسلما منفع و مزایای اشعه ایکس بر آن برتری می‌گیرد.

تمام ما در زندگی روزمره خود ازطریق غذا و آبی که می‌خوریم، هوایی که استنشاق می‌کنیم، خاک و دیگر منابع زیستی درمعرض تشعشع غیرمستقیم قرار می‌گیریم.

اسکن‌ها و عکسبرداری‌های مختلف میزان تشعشع متفاوتی دارند. برخی دارای میزان بسیار کمی اشعه ایکس هستند، مثل عکسبرداری از قفسه سینه، در این مورد میزان اشعه‌ای که بدن دریافت می‌کند بسیار اندک است و آن را می‌توان با میزان تشعشعی که در طی یک هفته از محیط زیست دریافت می‌کنید، یا مقدار اشعه‌ای که در یک پرواز خارجی با هواپیما خواهید داشت برابر دانست. اما برخی نیز  هم‌چون سی‌تی‌اسکن و یا عکسبرداری از ستون فقرات، میزان تشعشع زیادی دارند اما هنوز هم خطر آن‌ها بسیار اندک است.

خطرات زیان‌بار اشعه ایکس و اسکن‌های این‌چنینی تنها زمانی بارز و مشخص می‌شوند که فرد چندین عکسبرداری اساسی با میزان تشعشع بالا داشته باشد. معمولا کودکان در مقابل تاثیرات تشعشع حساس‌تر هستند و بنابراین بیشتر در معرض خطر قرار دارند.