بررسی کامل روش لقاح مصنوعی برای درمان نازایی

وقتی که شما و همسرتان در مورد مشکل نازایی خود با پزشک مشورت کرده و از او درخواست کمک در این رابطه را دارید ممکن است او به شما پیشنهاد دهد که از روشی به نام «لقاح مصنوعی» استفاده کنید. این روش درمان نازایی بسیار ساده بوده ولی عوارض کمی نیز دارد و می‌تواند به برخی از زوجین کمک کند که پس از مدت‌ها صاحب فرزند شوند.

در این روش درمان نازایی، پزشک اسپرم را مستقیما در دهانه رحم، لوله‌های رحم و یا خود رحم زن قرار می‌دهد. رایج‌ترین روش درمان نازایی «لقاح داخل رحمی» است که در آن پزشک اسپرم را مستقیما داخل رحم قرار می‌دهد.

چرا این روش درمان نازایی مفید است؟ زیرا سفر اسپرم به درون رحم کوتاه شده و تمامی موانع رسیدن اسپرم به رحم از بین می‌روند. ممکن است پزشک شما این روش را به‌عنوان یک روش درمانی برای درمان نازایی به شما پیشنهاد کند.

از این روش درمان نازایی می‌توان برای درمان انواع متعددی از اختلالات نازایی استفاده کرد. در صورتی که منی مرد تعداد اسپرم کمی داشته باشد، یا اگر اسپرم‌ها آن قدر ضعیف باشند که نتوانند مسافت دهانه رحم تا لوله‌های رحم را شنا کرده و در آن جا مستقر شود می‌توان از روش لقاح مصنوعی برای برطرف کردن مشکل استفاده کرد.

در صورتی که زن مشکلاتی مانند اندومتریوزیس یا هر ناهنجاری دیگری در سیستم تولید مثل خود داشته باشد، می‌توان با استفاده از روش لقاح مصنوعی مشکل وی برای درمان نازایی او استفاده کرد. هم‌چنین اگر زن از اختلال «ترشحات دهانه رحم ناپذیرا» (unreceptive cervical mucus) رنج ببرد می‌توان از این روش استفاده کرد. این اختلال بدین معنی است که ماده لزج دهانه رحم از ورود اسپرم‌ها به رحم و لوله‌های آن جلوگیری می‌کند. لقاح مصنوعی به اسپرم اجازه می‌دهد که به طور کلی مانع مایع لزج دهانه رحمی از میان برداشته شده و اسپرم به راحتی به مکان مورد نظر برسد.

هم‌چنین در مواردی که علت نازایی برای پزشکان مشخص نیست، به زوجین توصیه می‌کنند که از این روش درمان نازایی استفاده کنند.

پزشک معمولا برای انجام این روش درمان نازایی از دستگاه‌های تخمک‌گذاری، آزمایش‌های فراصوتی یا آزمایش خون برای اطمینان از انجام شدن تخمک گذاری در صورت انجام لقاح مصنوعی استفاده خواهد کرد. بعد از آن مرد باید نمونه‌ای از مایع منی خود را ارائه دهد. پزشک به شما توصیه خواهد کرد که برای 2 تا 5 روز قبل از انجام لقاح مصنوعی رابطه‌ی جنسی نداشته باشید تا اطمینان حاصل شود که تعداد اسپرم‌های موجود در مایع منی تا حدی بالا برود. 

اگر در نزدیکی محل درمان زندگی می‌کنید مرد می‌تواند نمونه مایع منی خود را در خانه تهیه کند و سریعا آن را به محل درمان که کلینیک یا بیمارستان است منتقل کند. در صورتی که محل زندگی زوجین از محل درمان فاصله زیادی داشته باشد، مرد باید در بیمارستان یا کلینیک حاضر شده و در یک اتاق خصوصی و مطمئن نمونه مایع منی خود را آماده کند. به هر حال مایع منی باید در کمتر از یک ساعت بعد از خروج از آلت تناسلی مرد در آزمایشگاه به اصطلاح شسته شده و اسپرم‌های آن از بقیه مایع منی جدا شوند. فرآیند شستن اسپرم در آزمایشگاه مواد شیمیایی که ممکن است باعث ناراحتی زن شود را از مایع منی جدا کرده و احتمال بارداری او را افزایش می‌دهد. متخصصان اسپرم را در دمای محیط به مدت 30 دقیقه مایع کرده و برای جدا کردن موثرترین و قوی‌ترین اسپرم‌ها ماده شیمیایی خاصی را به آن اضافه می‌کنند. سپس اسپرم‌های جدا شده در یک لوله‌ی مخصوص قرار گرفته و از طریق واژن به دهانه رحم و داخل رحم منتقل می‌شوند.

لقاح مصنوعی خیلی ساده است و در زمان کوتاهی انجام می‌گیرد و درد هم ندارد. بسیاری از زنان گفته‌اند که این روش بسیار شبیه آزمایش پاپ اسمیر است. ممکن است در هنگام انجام این روش دچار گرفتگی عضله و بعد از آن نیز مقدار کمی خونریزی شوید که طبیعی بوده و جای نگرانی نیست. پزشک از شما خواهد خواست که به مدت 15 تا 45 دقیقه دراز بکشید تا در این مدت اسپرم بتواند خود را به تخمک‌ها رسانده و لقاح انجام گیرد. بعد از این مدت شما می‌توانید بلند شده و به کارهای روزمره خود بپردازید.

در برخی از موارد قبل از انجام این روش درمان نازایی، پزشک مقداری داروی باروری از قبیل کلومیفن سیترات (کلومید) برای شما تجویز خواهد کرد که این داروها به بدن شما امکان می‌دهد که چندین تخمک بارور شوند.

میزان موفقیت روش لقاح مصنوعی در افراد متفاوت است. برخی عوامل که ممکن است باعث کاهش احتمال موفقیت این روش شوند عبارتند از:

این روش درمان نازایی برای همه منجر به موفقیت نخواهد شد. برخی زوجین چندین بار این روش درمان نازایی را امتحان می‌کنند تا این‌که بالاخره به نتیجه‌ی دلخواه که همان بارداری زن است، دست پیدا می‌کنند در حالی که برخی دیگر علی‌رغم استفاده چند باره از این روش موفق نمی‌شوند.

ممکن است پزشک از شما بخواهد که قبل از انجام این روش درمان نازایی بین 3 تا 6 بار هورمون تزریق کنید. اگر روش لقاح مصنوعی کمکی به شما نکرد، می‌توانید از روش‌های باروری یا درمان نازایی دیگر استفاده کنید از قبیل باروری به روش کاشت در آزمایشگاه با استفاده از تخمک خود یا تخمک اهدایی. قبل از آغاز روش درمانی هزینه‌ی آن را محاسبه کنید. هزینه‌ی انجام روش‌های بارداری با هم متفاوت است. این هزینه‌ها شامل هزینه تزریق هورمون‌های تقویت کننده و دیگر داروهایی که نیاز دارید و همین طور هزینه‌ی شستشوی اسپرم نیز خواهد شد که باید همگی را محاسبه کنید. اگر از اسپرم اهدایی استفاده می‌کنید ، باید بدانید که برای هر مقداری که استفاده می‌کنید هزینه خاصی باید بپردازید. بنابراین از قبل در مورد هزینه‌هایی که بیمه آن‌ها ار پرداخت خواهد کرد با کلینیک یا بیمارستانی که در آن عمل لقاح مصنوعی را انجام می‌دهید صحبت کنید.