راهبردهای تدریس خصوصی برای آموزش موثر

مهم‌ترین عامل در تدریس خصوصی رابطه‌ی متقابل بین معلم و دانش‌آموز است. با توجه به این‌که معلم باید در تدریس خصوصی فقط بر روی یک دانش‌آموز تمرکز کند، برای تدریس خصوصی موثر و آموزش مطلب به بهترین صورت ممکن‌، می‌تواند از طیف گسترده‌ای از روش‌های مختلف استفاده نماید. در این مطلب راهبردهایی برای تدریس خصوصی آورده‌ شده که می‌تواند برای معلمان خصوصی مفید باشد.

برای بسیاری از دانش‌آموزان برخی موضوعات درسی مثل حساب، فیزیک و حتی ادبیات نقش چندانی در زندگی واقعی‌شان ندارد و درصورتی که برخی مطالب برای دانش‌آموزان به شدت خسته کننده‌ است، همین مطالب برای بسیاری از متفکران منبع شور و شوق و الهام است. مهم‌ترین درسی که یک معلم خصوصی می‌تواند در تدریس خصوصی به دانش‌آموزش بیاموزد لذت یادگرفتن است. مثلا با انجام یک آزمایش شیمی یاد گرفتن ساختار مولکول را برای دانش‌آموزان لذت‌بخش کنید،  راجع به علاقه‌ی خود به شخصیت تاریخی جالبی مثل کوروش یا عباس میرزا با آن‌ها صحبت کنید، برای‌شان شعری از فردوسی یا سعدی بخوانید، سعی کنید شعری احساساتی برای‌شان بخوانید و از زبانی استفاده کنید که برای‌شان قابل درک باشد.

برای این‌که معلم مفیدی برای دانش‌آموزان خود باشید باید هدف شما در تدریس خصوصی این باشد که دانش‌آموزان خود را تبدیل به افرادی خودآموز کنید. «تفکر انتقادی» عبارت رایجی است که امروزه در دبیرستان و دانشگاه‌ها بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد و به معنای تشویق دانش‌آموزان به بررسی عمیق و ریشه‌ای موضوعات است. برای نیل به این هدف از دانش‌آموزان سوالاتی بپرسید که پاسخ آن‌ها بله یا خیر نباشد و یا با استفاده از روش سقراطی، پاسخ دانش‌آموزان را غیرمنطقی نشان دهید. در ارزیابی آن‌ها،  تنها دانش و معلومات آن‌ها را نسنجید بلکه آن‌ها را مجبور کنید به کنه موضوع بروند و تشویق‌شان کنید نظرشان را درمورد بینش و فهم شخصیت‌های تاریخی و یا در مورد استعداد یک نویسنده ابراز کنند. تفکر انتقادی کاری بیش از مستقل، خلاق و ژرف‌نگر کردن دانش‌آموز در تدریس خصوصی انجام می‌دهد. تفکر انتقادی باعث تقویت اعتماد به نفس آن‌ها می‌شود، شاید برای آن‌ها این اولین بار باشد که حس کنند نظرشان حائز اهمیت است. این امر باعث ایجاد رابطه‌ای خاص بین معلم و دانش‌آموز خواهد شد و آغازگر رویکرد نظارتی است که در آن دانش‌آموز از جانب معلم احساس حمایت و مراقبت می کند.

بعد از تدریس خصوصی موضوعی خاص، میزان گیرا بودن مطلب و درک دانش‌آموز را از طریق طرح مسائل اضافی و بازی ارزیابی کنید. می‌توانید در اینترنت طیف گسترده‌ای از بازی‌های مربوط به ریاضی کودکان تا علوم بزرگسالان را بیابید. خوشبختانه با تدریس خصوصی زمان کافی برای به کار گرفتن این روش‌ها وجود دارد.

در کلاس یک معلم خوب، دانش‌آموز بیش از معلم ابراز نظر می‌کند. برای علاقمند نگه داشتن دانش‌آموز به موضوع در حین تدریس خصوصی از وقفه‌های مکرر استفاده کنید تا اطمینان حاصل کنید که دانش‌آموز مطلب را یاد می‌گیرد. مثلا از او بخواهید مطلبی را که درس دادید به طور خلاصه بگوید و اگر به تعدادی از دانش‌آموزان درس می‌دهید، از آن‌ها بخواهید چیزی که یاد گرفتند را برای همدیگر توضیح دهند. گه گاه در این وقفه‌ها، از آن‌ها سوالات کوتاه بپرسید و یا به روشی که در بالا گفته شد از آن‌ها بخواهید مطالب را شرح دهند.

اگر به بیش از یک نفر تدریس می‌کنید، این روش در زمان تدریس خصوصی بسیار موثر خواهد بود. در این روش ابتدا از دانش‌آموزان بخواهید متنی را بخوانند و یا فایل یا فیلم یک سخنرانی را بشنوند یا ببینند. سپس معلم باید از دانش‌آموزان یک سوال بپرسد و از آن‌ها بخواهد روی آن فکر کنند و پاسخ خود را یاداشت کنند و بعد پاسخ‌ها را با هم به اشتراک بگذارند و با هم مشورت کنند. در نهایت معلم باید پاسخ‌ نهایی آن‌ها را که پس از بحث با همدیگر حاصل شده است، از آن‌ها جویا شود.

اگر مطلبی حفظ کردنی را تدریس می‌کنید (مثل زیست شناسی) در حین تدریس خصوصی مکررا از دانش‌آموزان سوال کنید تا مطمئن شوید مطالب مهم را به خاطر می‌سپارند.

سعی کنید بر اساس محتوایی که تدریس می‌کنید تا آن‌جا که می‌توانید از ویدیو ، آهنگ و آثار ادبی استفاده کنید. برای مثال اگر مدرس ریاضیات هستید ویدیوهای جالب در مورد ریاضیات مایاها و یا روش مونتسوری برای‌شان پخش کنید  که نشان می‌دهد با استفاد از رویکرد تکرار چقدر راحت می‌توان اطلاعات پایه‌ای ریاضیات را به دانش‌آموزان آموخت. متاسفانه در کلاس‌های عمومی معمولا وقت کافی برای انجام این کارها وجود ندارد اما با تدریس خصوصی امکان استفاده از این روش‌ها فراهم است.

مطالعات نشان داده است که آمیختن تدریس خصوصی با حس شوخ‌طبعی اثرات موثری بر یادگیری دانش‌آموزان دارد و به طور مشخص سطح علاقه‌مندی و درگیرشدن آن‌ها به مطلب را افزایش خواهد داد. دانش‌آموزان را در حین تدریس خصوصی تشویق کنید که قطعات بامزه‌ای ازیک لطیفه یا سخن دیگری را به کلاس بیاورند و زمان محدودی را برای خندیدن در کلاس صرف کنید.

بخشی از تفکر انتقادی بررسی منابع اطلاعاتی‌ است که از آن‌ها استفاده می‌کنید تا به یک نتیجه خاص برسید. معلمان باید تشویق شوند که پیش‌زمینه‌ی مورد تدریس‌شان را بدانند (تاریخ‌دانان، فیلسوفان، دانشمندان و نویسندگان) تا دانش‌اموزان ارتباط عاطفی و فکری با این افراد برقرار کنند.

یکی از آسان‌ترین راه‌های درگیر کردن دانش‌آموزان با فرآیند تدریس خصوصی و موضوع آموزشی، تشویق آن‌ها به ایجاد وبلاگی است که در مورد موضوعات درس داده شده باشد. دانش‌آموزان وقتی مسئول یک وبلاگ باشند به طور مرتب اطلاعات‌شان را در آن مورد به روز می‌کنند تا بتوانند مطالب جدید در وبلاگ قرار دهند و حتی برای دریافت دیدگاه‌های متفاوت از جانب خوانندگان آمادگی خواهند داشت. با این روش تدریس خصوصی می‌توانند با دانش‌آموزان دیگر یا افراد صاحب نظر در آن زمینه ارتباط برقرار کنند.

یکی از ملاحضات اساسی در تدریس خصوصی به حداقل رساندن خستگی دانش‌آموز است. ماهی یک‌ بار کلاس خود را در جایی متفاوت برگزار کنید مثلا در یک موزه، پارک یا در یک محیط تاریخی. این تغییر محیط و برگزاری کلاس در محل‌های زیبا و دیدنی می‌تواند در کاهش استرس تاثیر زیادی داشته باشد در نتیجه باعث ایجاد یک محیط آموزشی پر بار و آرام خواهد شد.

با توجه به این‌که نتیجه‌ی رویکرد انتخابی شما برای تدریس خصوصی دربازه‌ی زمانی بلند مدت خود را نشان می‌دهد بهتر است بطور مرتب  بازخورد روش تدریس‌تان را از دانش‌آموزان بخواهید. ممکن است روش تدریس خصوصی که مورد پسند شماست  از نظر دانش‌آموزان‌تان مناسب نباشد و یا محدودیت زمانی به شما اجازه‌ی اجرای این روش را ندهد. هدف نهایی بیشترین میزان بهره‌وری از زمان و منابع محدود دانش‌آموزان است پس لحاظ کردن نظرات آن‌ها در روش و محتوای تدریس خصوصی باید ارجحیت داشته باشد.