لیزر موهای زائد بر روی پوست تیره

لیزر موهای زائد یکی از موثرترین راه‌های بر طرف کردن موهای ناخواسته‌ی بدن تلقی می‌شود اما این روش هم خالی از اشکال نیست. یکی از سوالاتی که استفاده از لیزر موهای زائد را به چالش جدی می‌کشد این است که آیا می‌توان آن را برای افرادی که پوست تیره دارند نیز به کار برد؟ در این مطلب قصد داریم به این موضوع بپردازم و کارایی لیزر موهای زائد را برای پوست‌های تیره مورد بررسی قرار دهیم.

نسل اول دستگاه‌های لیزر و پوست تیره

نسل اول دستگاه‌های لیزر موهای زائد برای رنگین پوستان موثر نبود. تحقیقات فراوان نشان می‌دهد که استفاده از نسل اول لیزر برای پوست‌های تیره ایجاد خطر می‌کرد چون خطر هایپرپیگمنتیشن یا همان لکه‌های تیره روی پوست و همین‌طور ماندن جای زخم روی پوست بسیار زیاد بود.

اما در دهه‌ی گذشته لیزر‌های جدیدی به بازار آمده‌اند. طول موج این لیزر‌ها با لیز‌های نسل اول متفاوت است و گفته می‌شود برای افرادی که پوست‌های تیره هم دارند کارایی دارد.

چرا خطر لیزر موهای زائد برای پوست تیره بیشتر از پوست روشن است

لیزر ماده‌ای به نام ملانین را هدف قرار می‌دهد. ملانین همان ماده‌ای است که رنگ مو را به وجود می‌آورد. هر چه مو تیره تر باشد غلظت ملانین بالا‌تر است.

با این حال، ملانین رنگ پوست را نیز تعیین می‌کند و به آن اپیدرمال ملانین می‌گویند. هر چه پوست تیره‌تر باشد غلظت اپیدرمال ملانین هم بیشتر است بنابراین افرادی که پوست سیاه دارند بالاترین غلظت اپیدرمال ملانین را در پوست خود دارند.

اگر میزان اپیدرمال ملانین در پوست بالا باشد موها نمی‌توانند آن‌طور که باید نور لیزر را طی لیزر موهای زائد جذب کنند چون ملانین پوست نور آن را جذب می‌کند. در نتیجه نه تنها مو‌های زائد به طور موثر از بین نمی‌روند بلکه پوست هم در خطر سوختگی، هایپر پیگمنتیشن و زخم قرار می‌گیرد.

نسل جدید فناوری لیزر - Nd:YAG Laser

در طی دهه‌ی گذشته تحقیقات زیادی در زمینه‌ی لیزر موهای زائد صورت گرفته و ماحصل این تحقیقات کشف انواع جدید لیزر بوده است. یکی از انواع جدید لیزر با نام Nd:YAG شناخته می‌شود که در میان انواع دیگر لیزر که برای لیزر موهای زائد مورد استفاده قرار می‌گیرند، بالاترین طول موج را دارد که برابر  1064 نانو متر است. مهم‌تر این که این نوع لیزر مشخصه‌هایی دارد که برای لیزر موهای زائد پوست‌های تیره مناسب است. سوالی که در این‌جا مطرح می‌شود این است که در مورد کارایی و بی‌خطر بودن استفاده از Nd:YAG لیزر برای افرادی که دارای پوست‌های تیره هستند چقدر تحقیق صورت گرفته است؟

مطالعه اول - تعداد 39 زن که در سال 2012 موهای زیر بغل خود را لیزر کردند

در سال 2012  مطالعه‌ای بر روی 39 زن صورت گرفت که همگی آن‌ها موهای زیر بغل خود را به روش Nd:YAG لیزر کرده بودند.

جزئیات آزمایش

• پوست این خانم‌ها از «روشن/ قهوه‌ای متوسط» تا «قهوه‌ای تیره / سیاه» متغیر بود.
• این زن‌ها تحت 5 جلسه لیزر قرار گرفتند و فاصله‌ی بین جلسات از چهار تا شش هفته بود.
• همگی این زنان موهای قسمت زیر بغل خود را لیزر کردند.
• شمارش تعداد موها و ارزیابی‌ها شش ماه پس از آخرین جلسه صورت گرفت.

• از این 200 زن، 160 نفر پوست سبزه و 40 نفر دارای پوست قهوه‌ای تیره داشتند.
• 64 نفر از آن‌ها موهای زائد قسمت پایینی صورت، 88 نفر قسمت چانه و 48 نفر پشت لب بالا را لیزر کردند.
• هر کدام از شرکت کنندگان در این مطالعه تحت شش جلسه درمان قرار گرفت اما فاصله‌ی بین جلسات در چکیده‌ی مقاله ذکر نشده است.
• نتایج شش ماه پس از جلسه‌ی نهایی لیزر موهای زائد ارزیابی شد.

نتایج

نتایج این مطالعه نشان داد در 72 % آن‌ها کاهش مو بیش از 50 % بوده است. عوارض جانبی لیزر موهای زائد بر روی آن‌ها موقتی بود. نتیجه گیری این مطالعه این بود که Nd:YAG پالس بلند، روشی موثر و بی‌خطر برای کاهش موهای زائد در پوست‌های سبزه و قهوه‌ای تیره  است.

ایراد این مطالعه این است که هیچ کدام از شرکت کنندگان در این مطالعه دارای نوع پوست سیاه نبودند بنابراین هیچ داده‌ای در دست نداریم تا کارایی Nd:YAG برای افرادی که تیره ترین نوع پوست را دارند بررسی کنیم.

مطالعه سوم - 20 زن که در سال 2001 موهای زائد خود را در ناحیه‌ی صورت، زیر بغل و پاها لیزر کردند

جزئیات آزمایش

• شرکت‌کنندگان در هر ماه سه بار لیزر شدند.
• نتایج به ترتیب در 1، 3، 6 و 12 ماه جمع آوری شد.
• طیف رنگ پوست همگی زنان شرکت کننده از «روشن/قهوه‌ای متوسط» تا «قهوه‌ای تیره/سیاه» را شامل می‌شد.

نتایج

12 ماه پس از آخرین جلسه‌‌ی لیزر موهای زائد، کاهش موها 70 تا 90 % بود. موهای زیر بغل در مقایسه با موهای صورت و پاها پاسخ بهتری به درمان داده بودند. عوارض جانبی شامل درد خفیف تا متوسط و تغییر موقت در رنگدانه‌های بدون فیبروز  و جای زخم می‌شد.

نتیجه‌ی نهایی این مطالعه این بود که Nd:YAG پالس بلند 1064 نانو متری روشی بی خطر و موثر برای کاهش دائم موها در بیمارانی است که پوست تیره دارند.

فقدان داده‌های بالینی در خصوص بی خطر بودن Nd:YAG برای پوست سیاه

با آن که داده‌های بالینی در مورد استفاده از Nd:YAG برای لیزر موهای زائد در پوست‌های تیره‌تر امیدوار کننده است، اما در مورد پوست سیاه شواهد علمی کافی در دست نداریم. الکسیس ای. اف. در مقاله‌ای که در سال 2013 منتشر کرد به این موضوع اشاره کرده است:

«اکثر داده‌های منتشر شده در مورد لیزر موهای زائد مربوط به بیماران شرق آسیا مثل کره، ژاپن، چین و تایلند است. اما در مورد کسانی که نژاد آفریقایی دارند یا پوست‌شان سیاه  است با فقدان مطالعه مواجه هستیم.»

چطور عوارض جانبی لیزر موهای زائد را در رنگین پوستان به حداقل برسانیم

چند مقاله‌ی تحقیقاتی منتشر شده که همگی آن‌ها به این موضوع پرداخته‌اند که چطور می‌توان عوارض جانبی لیزر موهای زائد را در افرادی که پوست تیره دارند به حداقل رساند. سه نکته‌ی اصلی در این خصوص عبارتند از:

• استفاده از طول موج بلندتر: Nd:YAG به دلیل این‌که با طول‌ موج‌های بلندتر کار می‌کند نسبت به انواع دیگر لیزر ارجحیت دارد.
• خنک کننده‌ی اپیدرمال فعال: لیزرهای مدرن اغلب دارای دستگاه خنک کننده‌ی پوست هستند. این دستگاه خنک کننده درد و عوارض جانبی ناشی از لیزر موهای زائد بر روی پوست‌های تیره را به حداقل می‌رساند.
• استفاده از پهنای پالس بلندتر: کم خطر تر بودن پهنای پالس بلندتر در بیمارانی که پوست تیره تر دارند به اثبات رسیده است.

نتیجه گیری: آیا لیزر موهای زائد برای افرادی که پوست تیره دارند بی خطر است

Nd:YAG تنها نوع لیزر موهای زائد است که به طور خاص برای پوست‌های تیره ساخته شده بنابراین تنها لیزری است که می تواند برای پوست های سبزه و تیره‌تر مورد استفاده قرار گیرد.

تمام مطالعات صورت گرفته برای بررسی کارایی و بی‌خطر بودن Nd:YAG لیزر بر روی پوست تیره مثبت بوده و معلوم شده که عوارض جانبی آن جزئی و موقتی است. میزان کاهش موها هم در این روش قابل توجه است. سه ماه پس از آخرین جلسه موها 50% و دوازده ماه پس از آن 70 تا 90% کاهش پیدا می‌کند.

هشدار: به افراد متخصص مراجعه کنید

در صورتی که لیزر موهای زائد به صورت غیر اصولی صورت گیرد عوارض جانبی ناخواسته‌ی آن برای افرادی که پوست تیره دارند بیشتر از افرادی است که پوست روشن دارند. مطالعات نشان داده است که پوست سیاه نور لیزر را 40 % بیشتر از پوست سفید جذب می‌کند. اگر پزشک زمان قرار گیری در معرض لیزر را زیاد کند و سیستم خنک کننده را روی درجه‌ی مناسب قرار ندهد بدون شک سلامتی بیمار را به خطر خواهد انداخت و عوارض جانبی آن می‌تواند شامل افتادن لکه‌های پوستی دائمی و یا ماندن جای زخم باشد. بنابراین قبل از اقدام به لیزر موهای زائد باید مطمئن شوید که پزشک شما در این زمینه تخصص کافی دارد.