روش‌های آموزش نقشه‌‌خوانی و چهار جهت اصلی به بچه‌های مهد کودک

بدون داشتن  توانایی خواندن نقشه‌ هیچ‌کس نمی‌تواند یک مطب، اداره پست و یا یک مدرسه‌ی جدید را پیدا کند. به همین دلیل کودکانی که به مهد کودک می‌روند باید تا قبل از به پایان رساندن این دوره با نقشه شهر و منطقه‌ای که در آن زندگی می‌کنند و همین‌طور نقشه‌ی جهان و قاره‌ها آشنا شوند و بتوانند راهنمای آن نقشه‌ها را فرا بگیرند. بچه‌های مهد کودک می‌توانند راهنمای نقشه‌ها و جهت‌ها را از طریق بازی‌های کلاسی و همین‌طور با نگاه کردن به مسیرها در وب‌سایت‌ها و پرینت گرفتن از آن‌ها یاد بگیرند.

از بچه‌های مهد کودک بپرسید که می‌دانند چطور از جایی به جای دیگر بروند. این سوال باعث می‌شود بحثی در میان آن‌ها در بگیرد. سپس بپرسید چگونه می‌توانند مسیری را  از جایی که در آن قرار دارند به یک مقصد نامعلوم پیدا کنند.

به هر کدام از بچه‌ها یک نقشه‌ی شهر و یک نقشه‌ی جهان بدهید. برای‌شان توضیح دهید که نقشه‌ی جهان نمایی از تمامی قاره‌‌های زمین را نشان می‌دهد و نقشه‌ی شهر منطقه‌ی خاصی از آن را نشان می‌دهد. نقشه‌های شهرها برای پیدا کردن راه از جایی به‌جای دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند و تمامی شهرها در نقشه‌ی جهان جای گرفته‌اند. کامپیوتر را روشن کنید و یک برنامه‌ی نقشه مانند Google Maps را باز کنید و نشان دهید که با زوم کردن بر روی نقشه‌ی جهان می‌توان نقشه‌ی یک شهر را دید. حال نقشه را کوچک کنید و در کادر جستجو آدرس مهد کودک را تایپ کنید تا بچه‌ها ببینند چطور نقشه از نمای جهان به نمای شهری زوم می‌شود.

روی تابلوی کلاس نقشه جهان را ترسیم کنید. اسم هر قاره را روی آن بنویسید. از بچه‌ها بپرسید در کدام قاره زندگی می‌کنند و به ایران اشاره کنید. از آن‌ها بخواهید نقشه جهان را که در دست دارند رنگ‌آمیزی کرده و اسم قاره‌ها را روی آن بنویسند.

جهت‌های اصلی را روی تخته بکشید. از بچه‌ها بخواهید این جهت‌های اصلی را روی یک برگه‌ی کاغذ کپی کنند. برای آن‌ها توضیح دهید که بیشتر نقشه‌ها یک راهنما دارند که معنی نماد‌ها را توضیح داده و جهت‌های اصلی را نشان می‌دهد و این جهت‌ها به آن‌ها کمک می‌کنند مسیر خود را پیدا کنند.

بازی «چهار گوشه» را در کلاس انجام دهید تا بچه‌ها بتوانند شمال، جنوب، شرق و غرب را حفظ کنند. برای شروع بازی اسم هر جهت را روی یک مقوا نوشته و هرکدام را روی یکی از دیوارهای کلاس بچسبانید. وسط کلاس بایستید و چشم‌های خود را ببندید. از بچه‌ها بخواهید در کلاس پخش شوند و در چهار جهت در کنار دیوارها قرار بگیرند. یکی از جهت‌ها را با صدای بلند بگویید. بچه‌هایی که در کنار آن دیوار ایستاده‌اند بازی را می‌بازند و از بازی بیرون می‌روند. تا ده بشمارید؛ در این حین بچه‌ها حرکت کرده و می‌توانند به سمت دیوار دیگری بروند. بازی را ادامه دهید؛ چند نفری که باقی می‌مانند برنده‌ی بازی هستند.

از نقشه‌های قابل چاپ خود استفاده کرده و به بچه‌ها اجازه دهید با استفاده از آن‌ها رفتن از یک محل به محل دیگر را تمرین کنند. به‌عنوان مثال، از همه‌ی بچه‌ها بخواهید که از محل ساختمان مهد کودک شروع کنند. آن‌ها با استفاده از مداد مسیرها را روی نقشه می‌کشند. از آن‌ها بخواهید به سمت غرب حرکت کنند تا به میدان آزادی برسند و از آن‌جا به سمت شمال حرکت کنند. بعد بپرسید با طی کردن این مسیر به کجا می‌رسند. آن‌قدر این تمرین را ادامه دهید تا برای‌شان جا بیفتد و بتوانند به بیشتر سوال‌ها جواب صحیح بدهند.

از بچه‌ها بخواهید برگه‌هایی را که روی آن‌ها چهار جهت اصلی را کشیده بودند و یک برگه سفید را بردارند و با هم به شهر بازی بروید. یک جای شروع برای آن‌ها تعیین کنید و از آن‌ها بخواهید طرح ساده‌ای از محوطه بازی ترسیم کنند. اگر در ترسیم تاب، سرسره و یا دیگر وسایل بازی مشکل دارند، می‌توانند به جای آنها یک مستطیل بکشند و اسم آن وسیله را در داخل مستطیل بنویسند. جهت‌های شمال، جنوب، شرق و غرب را به آن‌ها نشان دهید تا در نقشه‌هایی که کشیده‌اند به کار ببرند.