در صنایعی مانند کاغذ، سیمان، تولید نیرو، معدن کاری و فرآوری مواد غذایی، یک گیربکس صنعتی قابل اطمینان، از ارزش بسیار زیادی برخوردار است.

انواع مختلف گیربکس صنعتی

  • نبشی
  • حلزونی
  • افست
  • ستاره‌ای
بعضی گیربکس‌ها، مانند گیربکس صنعتی ستاره‌ای وظیفه انتقال حرکت و نیروی مکانیکی بین محورهای متقاطع را بر عهده دارند. تعدادی کمی از این گیربکس‌ها برای کاهش یا حذف صدای بلند به کار می‌روند. تعدادی از گیربکس‌های حلزونی نیز می‌توانند به صورت اختصاصی تولید شوند. انواع دیگر گیربکس صنعتی، مانند گیربکس‌های افست و ستاره‌ای، بسته به صنعتی که در آن به کار می‌روند، کاربردهای متفاوتی دارند. هم‌چنین هر گیربکس صنعتی بسته به نوع کاربرد، دارای قطر کاسه‌نمد، نقطه مرکزی چرخ‌دنده، مواد اولیه به کار رفته و ظرفیت گشتاوری متفاوتی است. گیربکس صنعتی ستاره‌ای بیشترین ظرفیت گشتاوری ممکن را تولید می‌کنند و در تولید شکر، تولید نیرو و صنایع خودروسازی و نیز هم‌چنین توربین‌های بادی به کار می‌روند.
با مراقبت صحیح از گیربکس صنعتی، می‌توان از بروز هرگونه اشکالی در آن جلوگیری کرد. چهار علامت هشداردهنده رایج که نشان‌دهنده وجود مشکل در گیربکس صنعتی هستند، عبارتند از:
  • صدای بیش از حد
  • لرزش دستگاه
  • نشت مایع و آلودگی روغن
این علائم هشداردهنده ممکن است در نتیجه وجود نشتی و سوراخ در عایق، شکستن بلبرینگ یا ایجاد حفره الکتریکی در بلبرینگ رخ دهند. 
فیل بلک، سردبیر وب‌سایت Process Industry Informer، تعدادی از نکات طلایی را ارائه داده است که هنگام نگهداری یا بازدید از گیربکس صنعتی، باید مورد توجه قرار گیرند. آن‌چه در ادامه می‌آید، مطالب برگرفته از این وب‌سایت است: 
بازدیدهای مکرر و نگهداری صحیح، برای افزایش طول عمر گیربکس صنعتی ضروری هستند. از طرف دیگر، بازکردن گیربکس صنعتی برای بازدید کلی و تعمیر در بعضی از مواقع، زمان‌بر بوده و موجب ایجاد وقفه در شیفت کاری یا خطوط تولید می‌شود. 
در ادامه، ده نکته برای به حداقل رساندن وقفه کاری، حصول اطمینان از سلامت گیربکس صنعتی و افزایش طول عمر گیربکس صنعتی آورده شده‌اند:

بسیاری از مواقع، گیربکس صنعتی در جایی فراتر از ظرفیت و کارایی واقعی‌شان به کار برده می‌شوند.

مشخصات گیربکس صنعتی را چک کنید

مشخصات گیربکس، هم‌چون کاربردهای مکانیکی و ظرفیت گرمایی که توسط کارخانه سازنده روی آن درج شده، باید با کارکرد آن در کارخانه یا مجموعه تولیدی شما مطابقت داشته باشند. بسیاری از مواقع، گیربکس صنعتی در جایی فراتر از ظرفیت و کارایی واقعی‌شان به کار برده می‌شوند. در نتیجه، به علت ورود انرژی الکتریکی بیش از میزان مجاز، از کار می‌افتند.

محیط کاری را تمیز نگاه دارید

محیط کاری که گیربکس‌ها در آن مورد استفاده قرار می‌گیرند، معمولا کثیف و پر از گرد و خاک است. هرچند جلوگیری از آلودگی و ایجاد گردوخاک در محیط کاری غیرقابل اجتناب است اما باید تا حدامکان، گیربکس صنعتی را از گزند عوامل محیطی مصون نگاه دارید. آلودگی محیطی و ایجاد گرد و خاک، موجب افزایش دما و یا حتی آلودگی گیربکس صنعتی می‌شود. برای جلوگیری از وقوع چنین اتفاقاتی، گیربکس‌های صنعتی باید مرتبا گردگیری و تمیزکاری شوند. 

کاسه‌نمدها را چک کنید

شفت ورودی و خروجی گیربکس صنعتی را چک کنید که نشتی نداشته باشند. وجود نشتی نشان‌ می‌دهد که کاسه‌نمد به علت وجود گرد و خاک، زباله ، نفوذ آب از محیط یا روغن‌ریزی، از کار افتاده است. در چنین مواقعی، برای جلوگیری از نفوذ آلودگی به داخل گیربکس صنعتی و یا روغن‌ریزی، کاسه‌نمدها را بلافاصله تعویض کنید. 


وضعیت فیلترهوا را چک کنید

آب، گرد و خاک و آشغال نباید به درون گیربکس صنعتی نفوذ کنند. برای گیربکس صنعتی باید فیلتر هوای مناسبی انتخاب شود. فیلتر هوای گیربکس صنعتی همچنین باید در وضعیت صحیحی قرار گرفته و تمیز نگاه داشته شود تا جریان ورود و خروج هوا در گیربکس صنعتی، به آسانی صورت پذیرد. 

گیربکس صنعتی را روغن‌کاری کنید

روغن‌کاری باید مطابق دستورالعمل کارخانه سازنده انجام شود. در دستورالعمل کارخانه سازنده، شیوه و میزان روغن‌کاری انواع گیربکس صنعتی با درجات کیفی مختلف، درج شده است. علاوه بر این، پیشنهادات و دستورالعمل‌های جدید کارخانه سازنده را مرتبا پیگیری کرده و به کار گیرید. 

دمای دستگاه را کنترل کنید

هرگونه علامتی چون پریدگی یا سوختگی رنگ بدنه خارجی دستگاه یا تیرگی روغن، نشان‌دهنده بالا بودن دمای گیربکس صنعتی است. با استفاده از دستگاه‌ دماسنج غیرتماسی اینفرارد ترمومتر، دمای گیربکس صنعتی را مرتبا کنترل کنید و هرگونه تغییر ناگهانی در دما را جدی بگیرید. 

وضعیت دندانه‌های چرخ‌دنده را بررسی کنید

به وسیله یک اندوسکوپ یا با باز کردن درپوش، وضعیت چرخ‌دنده‌ها را چک کنید. دندانه‌های چرخ‌دنده‌ها نباید لایه‌لایه شده یا دچار ساییدگی یا تورفتگی شده باشند. هم‌چنین با استفاده از چسب‌های نگهدارنده مخصوص، هرگونه وضعیت غیرصحیح دندانه‌های دو چرخ‌دنده نسبت به هم را برطرف کنید. قرار گرفتن غیرصحیح دو چرخ‌دنده نسبت به هم و ایجاد ساییدگی، معمولا نشان‌دهنده ساییدگی و فرسودگی در بلبرینگ یا محفظه یاتاقان است. 

نگهداری، تعمیر، وارسی یا تعویض گیربکس صنعتی نیاز به کمک یا مشاوره متخصصانی دارد.

فضای خلاصی شفت را اندازه بگیرید

با استفاده از یک دستگاه میکرومتر دارای صفحه مدرج، وجود هرگونه خمیدگی بین دندانه‌های چرخ‌دنده و هم‌چنین افزایش فضای خلاصی شفت یا بلندشدگی و بالاآمدگی شفت‌های ورودی و خروجی را بررسی کنید. افزایش خمیدگی دندانه چرخ‌دنده‌ها که همیشه با چشم مسلح قابل تشخیص نیست، می‌تواند نشان‌دهنده فرسودگی آن‌ها باشد. افزایش یا بلندشدگی فضای خلاصی شفت، نشان‌دهنده ایجاد فرسایش در اجزای چرخان بلبرینگ یا حتی وجود فرسودگی در محفظه یاتاقان است. 

به لرزش‌های دستگاه توجه داشته باشید

انواع مختلف گیربکس صنعتی در محیط‌های پرسروصدا کار می‌کنند. در نتیجه افزایش لرزش‌ دستگاه یا افزایش صدای آن‌ها مورد توجه قرار نمی‌گیرد. کنترل و بازبینی مرتب لرزش‌ بلبرینگ‌های داخلی و چرخ‌دنده‌ها، موجب می‌شود که از هرگونه ایجاد تغییر در کارکرد دستگاه مطلع شوید. به این ترتیب، دستگاه از کار نیافتاده و وقفه‌ای در تولید بوجود نمی‌آید. 

با افراد متخصص صحبت کنید

اگر در نگهداری، تعمیر، وارسی یا تعویض گیربکس صنعتی نیاز به کمک یا مشاوره دارید، به متخصصانی مراجعه کنید که می‌توانند شما را به درستی راهنمایی کنند. به این ترتیب، گیربکس صنعتی موجود در محل کار شما، نهایت کارایی را خواهند داشت. 
در نهایت نگهداری و مراقبت اصولی از گیربکس صنعتی، در بیشتر مواقع مانع از کار افتادن و خراب شدن دستگاه شده و در نتیجه احساس عصبانیت و یا متضرر شدن را نخواهید داشت.

منبع : Lselectric