بررسی داربست فلزی

تاریخچه استفاده از داربست به آغاز تمدن بشری و ساختن بناهای مرتفع مربوط می‌شود. افراد بر این باورند که مصریان باستان، اهرام را به وسیله داربست از جنس الوار ساخته‌اند.

تا سال 1922 داربست چوبی کاربرد داشت و حدودا درهمین زمان لوله‌های فولادی جای داربست چوبی را گرفتند.

امروزه کاربرد داربست عادی است. داربست لوله‌ای از دهه‌ی 50 میلادی در صنعت ساختمان‌سازی مورد استفاده بوده و قدرتمند و سبک است. این نوع داربست بدون نیاز به پیچ و مهره سرهم بندی می‌شود، فلز به کار رفته درآن معمولا فولاد و یا آلومینیوم است.

داربست فولادی استحکام و قدرت بیشتری دارد و با داشتن میزان کشش مشخصی از ترک‌خوردگی آن جلوگیری می‌کند. فولاد قدرت تحمل بار زیاد را داشته و کارگران می‌توانند از آن برای حمل و نقل سنگین استفاده کنند. داربست به قدرت ساختاری نیاز دارد، بنابراین فولاد برای سازه‌های مرتفع یک ضرورت محسوب می‌شود.

برای شرایط ساده‌تر، آلومینیوم می‌تواند جایگزین خوبی باشد. با استفاده از داربست فلزی، کارگران بدون خطر به نقاط دور، دسترسی خواهند داشت. با ترکیب بست‌های مورب، ساختمان‌هایی با ثبات بیشتر ساخته می‌شود.

ساختار داربست فلزی دارای سه جزء اصلی است:

بست‌های عادی لوله‌های عمودی هستند که در سرتاسر ساختمان به کار می‌روند و آن را به صورت ایستاده نگه می‌دارند. آن‌ها وزن سازه را از طریق یک صفحه پایه مربعی به زمین منتقل می‌کنند. بست‌های افقی لوله‌هایی هستند که بست‌های عمودی را به هم متصل کرده و سازه را در جای خود حفظ کرده و ثبات آن را تامین می‌کنند. تبدیل‌کننده‌ها لوله‌های افقی هستند که به صورت سراسری و عمود بر بست‌های افقی قرار می‌گیرند تا قدرت بیشتری به سازه داده و از سکوهای هر طبقه داربست پشتیبانی کنند. 

این نوع داربست دسترسی کارگران به نقاط مرتفع و دوردست سازه را آسان می‌کند و در طول مدت ساختمان‌سازی، تعمیر و مرمت استفاده می‌شود و قالب ظاهری آن براساس نوع پروژه متفاوت است.

داربست پشتیبان رایج‌ترین نوع آن است که از پایین به بالا نصب می‌شود و در اکثر ساختمان‌‌سازی‌ها مشاهده می‌کنیم و ساده‌ترین، راحت‌ترین، ایمن‌ترین و کم هزینه‌ترین ساختار داربست است. در صورت ارتفاع بیش از حد و یا حمل و نقل سنگین از داربست پشتیبان بیشتر استفاده می‌شود.

داربست معلق معممولا از پشت‌بام و یا ساختمان آویزان است و گزینه خوبی برای مواقعی است که ساخت یک پایه مقدور نبوده و یا در سطوح بالاتر که دسترسی به تجهیزات محدود است و سرهم کردن داربست از پایین به بالا غیرعملی باشد.

داربست غلتان از لحاظ ساختاری مشابه داربست پشتیبان است و به جای به کارگیری یک پایه ثابت و امکان تحرک از قرقره‌های متحرک استفاده می‌شود و گزینه خوبی برای انجام کار در امتداد سازه است، زمانی که کارگران روی داربست هستند برای ایمنی بیشتر این قرقره‌ها قفل می‌شوند.

سه ماده تشکیل‌دهنده اصلی در داربست فلزی وجود دارد:

لوله‌ها معمولا از استیل و آلومینیوم ساخته می‌شوند، نوع فولاد حرارت دیده است. در شرایط خاص که کابل‌های برق از بالای سر عبور می‌کنند، می‌توان ازلوله‌های فایبرگلاس سیم‌پیچ در یک قالب نایلونی و پلی‌استر استفاده کرد.

وزن تفاوت اصلی بین آلومینیوم و فولاد است. فولاد تقریبا 3 برابر سنگین‌تر از آلومینیوم است. لوله‌های فلزی به وسیله بست‌ها به هم متصل می‌شوند و سه نوع مختلف دارند: بست نود درجه، بست مفصلی و لولایی. در صورت لزوم می‌توان برای اتصال لوله‌ها از پیچ‌های مفصلی استفاده کرد. طبقه‌های داربست از صفحات چوبی، فولادی و آلومینیومی ساخته می‌شوند. برای تقویت صفحات چوبی از پلاک‌های فلزی و تسمه‌های آهنی استفاده می‌شود.