فعالیت‌هایی برای آموزش مهارت‌های اجتماعی به کودکان استثنایی
یادگیری و درک نشانه‌های اجتماعی برای کودکان استثنایی آسان نیست. در این مطلب فعالیت‌ها و روش‌هایی را آورده‌ایم که با استفاده از آن‌ها می‌توانید مهارت‌های اجتماعی را به کودکان آموزش دهید.
تماس چشمی
تماس چشمی خوب و مداوم به دیگران نشان می‌دهد که ما به شنیدن صحبت‌های آنان علاقمندیم و به توانایی گوش دادن خود واقفیم.
- مسابقه‌ی خیره شدن: آموزش رقابت در تماس چشمی می‌تواند بعضی از کودکان را به چالش بکشد بخصوص اگر دارای روحیه رقابتی باشند.
- دو چشم روی پیشانی خود بکشید: وقتی که در حال بازی کردن با کودک خود هستید یک چشم یا یک جفت چشم روی پیشانی خود بکشید یا از برچسب استفاده کنید. در طول آموزش او را تشویق کنید که به برچسب‌ها نگاه کند. ممکن است وی دقیقا به چشمان شما نگاه نکند اما این کار به وی یاد خواهد داد که با روشی مفرح و بدون ترس به جهت درست نگاه کنند.
- تاب بازی: وقتی کودک روی تاب است با او تماس چشمی برقرار کنید. از کودک بخواهید سعی کند پاهایش را به شما برسانید و این را به یک بازی و آموزش تبدیل کنید. لمس کردن به آن‌ها آرامش می‌دهد و باعث می‌شود بیشتر روی شما متمرکز شوند. کودکان را برای این‌که با شما تماس چشمی داشته‌اند تشویق کنید.
استفاده از اصطلاحات
اصطلاحات حتی برای کودکان باهوش نیز گیج کننده هستند. برای کودکانی که دارای مشکلات یادگیری هستند درک اصطلاحات دیوانه کننده است. آموزش و فعالیت‌هایی که در فهمیدن اصطلاحات کودکان را یاری می‌دهد عبارتند از:
- کتاب‌هایی در مورد اصطلاحات: کتاب‌های بسیار خوبی وجود دارند که اصطلاحات را با شکل به کودکان آموزش می‌دهند. کاری کنید کودکان اصطلاحاتی که می‌شنوند را یادداشت کنند و در مواقع لازم از آن‌ها استفاده کنند.
- اینترنت: سایت‌های زیادی وجود دارد که اصطلاحات را دسته بندی کرده‌اند یا با بازی به کودک آموزش می‌دهند و از کودک می‌خواهند که معنای اصطلاح را حدس بزند.
- بازی حافظه یا جفت کردن: روی یک دسته کرات اصطلاحاتی بنویسید و روی دسته‌ای دیگر معنای آن‌ها را یادداشت کنید و از کودک خود بخواهید که هر اصطلاح را با معنی خود جفت کند. می‌توانید شکل تقریبی معنای اصطلاح را روی کاغذ بکشید تا درک و بخاطر‌سپاری آن برای کودک آسان‌تر شود.
درک چهره‌ها - تفسیر احساسات
این روش از آموزش و داشتن این مهارت در خانه، مدرسه و محیط بازی بسیار مهم است. بسیاری از سوتفاهم‌ها از تفسیر نادرست از احساسات دیگران ناشی می‌شود. بعضی اوقات کودکان معنای یک نگاه را نمی‌فهمند و گیج می‌شوند. ممکن است نگاه ناامیدانه را با نگاه عصبانی یا یک نگاه غضب‌آلود را با یک شکلک خنده‌دار اشتباه بگیرند.
- چیستان‌های احساسی: در این نمونه از آموزش به جای اسم فیلم‌ها، حیوانات و دیگر کلمات از احساسات استفاده کنید. انواع احساسات را روی دسته‌ای کاغذ یادداشت کنید. سپس با برداشتن هر یک از این کاغذها احساسی که روی آن نوشته شده است را با صورت خود بازی کنید. می‌توانید به‌جای نوشتن کلمات روی کاغذ از اشکال و تصاویر برای نشان دادن احساسات استفاده کنید. اگر کودک خواست، می‌توانید شکل احساسات را برای آن‌ها بکشید. بازی را کمی مشکل‌تر کنید و بگویید که نباید تصویر صورت را روی کاغذ بکشید. به‌جای آن می‌توانید به او آموزش دهید و از او بخواهید که با دیدن شکل احساسات تصویری که به ذهنش خطور می‌کند را ترسیم کند.
- بازی با چهره: از بازی با چهره می‌توان برای آموزش تعاملات اجتماعی استفاده کنید. همانند کلاس بازیگری می‌توانید زبان‌تان را بیرون بیاورید و به بینی خودتان بزنید و از کودک بخواهید که ادای شما را دربیاورد. شکلک‌هایی را دربیاورید که خنده‌دار باشند و کودک بتواند آن‌ها را انجام دهد. کودکانی که مهارت‌های اجتماعی کافی ندارند توانایی درک شکلک‌ها و تعامل اجتماعی ندارند بنابراین بازی‌ها و فعالیت‌هایی که آن‌ها را با این شرایط آشنا خواهد کرد ایده‌های جالبی هستند.
- بازی دبرنا: به جای کارت‌های دبرنا در آموزش به بچه‌ها کارت‌هایی بدهید که روی آن‌ها احساسات به تصویر درآمده باشند.
توانایی تمرکز
هر مکالمه‌ای موضوعی دارد. هر شخصی چیزی به بحث اضافه می‌کند تا این‌که بحث تمام یا عوض می‌شود. بعضی اوقات برای کودکان سخت است که بر روی موضوع خاصی تمرکز کنند و در یک بحث معمولی شرکت کنند. در این بخش به فعالیت‌ها و تمریناتی اشاره می‌کنیم که به کودکان آموزش می‌دهد روی بحث تمرکز کرده و وارد بحث شوند.
- بازی موضوعی: در این روش از آموزش با استفاده از حروف الفبا بازی طراحی کنید که در آن هر حرفی باید آغاز کننده یک کلمه در مورد یک موضوع باشد برای مثال میوه‌ها یا سبزیجات: آلبالو، بالنگ و پرتقال
- بحثی را شروع کنید: شروع بحث یک ابزار آموزشی است که به کودکان مبتلا به اوتیسم آموزش می‌دهد که ساختار بحث را درک کنند و بتوانند در بحث‌ها مشارکت داشته باشند. می‌توان از تعدادی کارت رنگی برای مشخص کردن زمان ایستادن، نگاه کردن، حرف زدن و گوش دادن استفاده کرد. این آموزش به آن‌ها یاد می‌دهد که چگونه باید در بحث شرکت کنند و قواعد شرکت در بحث چگونه است.
- بداهه گویی: برای انجام این روش از آموزش تصاویر مربوط به احساسات را رو به پایین روی میز بگذارید. سپس طرفین توافق می‌کنند که چه عناصر و شخصیت‌هایی باید در داستانی که می‌گویند وجود داشته باشد برای مثال زمین مزرعه، میمون و موز. هدف این است که هر یک از بازیگران به نوبت داستانی را فی البداهه شروع کنند و به داستان‌های هم‌دیگر اضافه کنند و در آخر از تمامی عناصر در داستان خود استفاده کنند. برای شروع اولین بازیگر یک کارت را از روی میز برداشته و داستان را شروع می‌کند. او می‌تواند داستان را به هر سمتی که خواست ببرد اما باید احساسی که روی کارت نوشته شده است را در داستان خود به کار ببرد. بعد از یک یا دو دقیقه، نفر بعدی یکی از کارت‌ها را برداشته و داستان را ادامه می‌دهد. بازیگران یک به یک این کار را تکرار می‌کنند تا این‌که تمام عناصر توافقی را در داستان خود مورد استفاده قرار دهند و داستان به نتیجه مطلوب برسد.
منبع : Friendshipcircle
