انواع پوشش‌های محافظتی سیم و کابل
در ماه‌های سرد سال بسیاری از مردم چیزهایی را که در برابر سرما آسیب پذیرند را می‌پوشانند؛ که استخرهای روباز ، بوته‌های گل رز و وسایل موجود در حیاط خلوت از این جمله‌اند. نوع پوششی که برای این چیزها انتخاب می‌کنند در میزان جلوگیری از آسیب‌پذیری آن‌ها در برابر سرمای زمستان و برف‌های سنگین تاثیر بسزایی دارد.
مهندسین هم برای محافظت از دسته‌های سیم و کابل با چنین تصمیمی مواجه می‌شوند. گزینه‌های زیادی در برابر آنان قرار دارد که شامل نوار وینیل، شرینک حرارتی، خرطومی و یا پوشش‌های نایلونی به هم بافته می‌شود. انتخاب هر کدام از این‌ها به کاربرد، قیمت و عملکرد آن بستگی دارد.
این پوشش‌های محفاظتی که برای حفاظت از سیم و کابل هواپیما، اتومبیل، لوکوموتیو، کشتی، تراکتور و همین‌طور سیم و کابل مخابراتی به کار می‌روند، باید بتوانند شرایط آب و هوایی و محیطی سخت را تحمل کنند. پوشش‌های محافظتی سیم و کابل علاوه بر روکش، لایه‌ی دیگری را به وجود می‌آورند که از آن‌ها در برابر ساییدگی، مواد شیمیایی، تداخل الکترومغناطیسی، سیالات، گرما، رطوبت، قطعات متحرک و لرزش محافظت می‌کند.
هنگام انتخاب پوشش محافظ مهم‌ترین کاری که باید انجام دهیم این است که محیطی که قرار است پوشش محافظ در آن استفاده شود را بشناسیم. محصولات ضد فرسایشی لزوما به این صورت نیستند که یک نوع از آن‌ها در همه جا قابل استفاده باشد. مواد مختلفی که در این محصولات استفاده شده به گونه‌ای هستند که در شرایط محیطی مختلف قابل استفاده باشند.
در بیشتر صنایع، پوشش‌های سیم و کابل توسط تولید کنندگان پوشش‌های محافظتی انتخاب می‌شود تا تضمینی بر امنیت و کارایی آن باشد. به‌عنوان مثال، بسیاری از تولیدکنندگان خودرو در اروپا ترجیح می‌دهند از نوارهای پارچه‌ای استفاده کنند در صورتی که خودروسازان آمریکایی اغلب پوشش‌های خرطومی یا پوشش‌های به هم بافته را ترجیح می‌دهند.
هر چه با شرایط محیطی آشنایی بیشتری داشته باشید، در انتخاب پوشش محافظ دقیق‌تر عمل خواهید کرد. موادی که در ساخت هر نوع از این پوشش‌ها استفاده می‌شود دلیل خاص خود را دارند. همیشه محصولی را انتخاب کنید که مناسب شرایط محیطی باشد که قرار است در آن مورد استفاده قرار گیرد .
در گذشته پوشش‌های محافظتی زیاد مورد توجه مهندسین قرار نمی‌گرفت. تولیدکنندگان بعدها متوجه شدند محافظت از سیم و کابل امری بسیار ضروری است.
با گسترش روزافزون استفاده از پوشش‌های حفاظتی برخی از مهندسین شروع به تلفیق و تعیین محصولات و مواد خاص برای استفاده در طرح‌های پوشش حفاظتی سیم و کابل کرده‌اند.
با این حال هنوز هم مهندسین زیادی وجود دارند که به این موضوع نمی‌پردازند چون تمرکز عمده بر روی الزامات هندسی و الکتریکی است و به همین خاطر حفاظت از سیم و کابل در درجه‌ی بعدی اهمیت قرار می‌گیرد.
در حالی که بیشتر تولیدکنندگان نگران هزینه هستند، دل‌مشغولی اصلی مهندسین عملکرد محصول است. مهندسین می‌خواهند مطمئن شوند که پوشش انتخابی در شرایط محیطی که قرار است مورد استفاده قرار گیرد بهترین عملکرد را داشته باشد. این مسئله به انتخاب صحیح محصول برمی‌گردد.
چند نمونه پوشش حافظتی
پوشش‌های حفاظتی سیم و کابل بر اساس فاکتورهایی چون رنگ، مواد و اندازه در چند نمونه موجود هستند. هر کدام از این نمونه‌ها مزایا و معایب خود را دارند که نباید از نظر مهندسین دور بماند.
پوشش‌های حافظتی سیم و کابل در انواع زیر وجود دارند:
شرینک حرارتی
این پوشش به دور سیم و کابل می‌چسبد و عایقی حرارتی و الکتریکی ایجاد می‌کند و محافظی سخت در برابر رطوبت و مواد شیمیایی است. برای نصب آن نیاز به یک تفنگ حرارتی است که این مدت زمان لازم برای نصب آن را افزایش می‌دهد و نصب کردن آن روی سرتاسر سیم می‌تواند مشکل باشد.
آستین کشیدن
آستین، انعطاف‌پذیر بوده و کش می‌آید. به همین دلیل به راحتی و به سرعت می‌توان آن را روی دسته‌ای از سیم کشید. آستین پلی‌اتیلن به هم بافته محبوبیت زیادی دارد، چون دوام زیادی دارد و سبک است و در دماهای پایین از هر طرف بکشید باز می‌شود و دسته‌های سیم و کابل به راحتی در آن خم می‌شوند بدون این‌که آسیبی ببینند.
نوار سیم اسپیرال
این نوع پوشش به سیم و کابل اجازه می‌دهد که از چندین نقطه وارد پوشش شوند و از آن خارج شوند. جنس آن می‌تواند پلی‌آمید یا پلی‌اتیلن باشد. رنگ‌های متنوع این پوشش باعث می‌شود شناسایی سیم‌های مختلف آسان‌تر باشد. به‌عنوان مثال، نوارهای اسپیرال نارنجی رنگ بیشتر برای کابل‌های ولتاژ بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند.
لوله‌های خرطومی
شکاف کناری لوله‌ها خرطومی باعث می‌شود که سیم و کابل راحت‌تر داخل آن شود. شکاف روی لوله‌ی خرطومی به صورتی است که بعد از داخل شدن سیم‌ها بسته می‌شود و ما را از شرینک حرارتی یا نوار کردن سرهای آن بی نیاز می‌کند و در نتیجه باعث کاهش زمان کار می‌شود. این پوشش معمولا از پلی‌آمید، پلی‌اتیلن و یا پلی‌پروپیلن ساخته می‌شود. اما جمع و جور کردن آن دشوار است و سیم و کابل را به هم فشرده نمی‌کند.
نوار
این نوار چسب‌های حساس در انواع مختلف و به فشار در جنس‌های مختلف موجود می‌باشند. جنس این نوار پوششی معمولا از پی‌وی‌سی است، اما از مواد دیگری نیز ساخته می‌شود که پارچه، نمد، فوم و فویل از آن جمله‌اند. لازم نیست یک تکه از آن را ببرید و بچسبانید فقط نوار چسب را بردارید و شروع به پیچیدن آن کنید. سیم و کابل را می‌توانید به صورت دستی یا با استفاده از یک دستگاه مخصوص نوارپیچی کنید. مشکل استفاده از نوار این است که انعطاف‌پذیری دسته‌ی سیم و کابل نوار پیچی شده به حداقل می‌رسد.
گرچه امروزه انواع مختلف پوشش حفاظتی سیم و کابل مورد استفاده قرار می‌گیرد، استفاده از آستین‌های بافته شده و شرینک حرارتی قابل چاپ رو به افزایش بوده و هست. آستین بافته شده به خاطر راحتی نصب، انعطاف‌پذیری و وزن و حجم پایین ترجیح داده می‌شود. شرینک حرارتی قابل چاپ هم به دلیل آسانی کار شناسایی سیم‌های مختلف ترجیح داده می‌شود.
پوشش شرینک حرارتی امروزه بیشترین استفاده را دارد و با در نظر گرفتن انبوه ترمینال‌هایی که در سیم‌کشی مورد استفاده قرار می‌گیرد جای تعجب ندارد.
