با افزایش قدرت حرکت کودکان نوپا، کنجکاوی آن‌ها نیز بیشتر می‌شود. درکنار داشتن نظم و انضباط و قوانین مثبت خود در خانه، باید احتمال وقوع حوادث خانگی را نیز به صفر برسانید. اقدامات لازم جهت ایمن‌سازی خانه را انجام دهید. در این مطلب به توصیه‌ها و اقداماتی در خصوص نگهداری از کودک خواهیم پرداخت که می‌توانند برای والدین مفید باشند.

حصول اطمینان از امنیت کودک

  • هرگز فرزندتان را تنها در خانه رها نکنید و یا نگهداری از کودک را به کودکان بزرگ‌تر نسپارید.
  • یک جعبه کمک‌های اولیه در خانه داشته باشید.
  • باید اصول کمک‌های اولیه را بدانید و با آن آشنا باشید.

ایمنی اتاق نشیمن

  • لبه‌های تیز مبلمان و اثاثیه را با استفاده از کاورهای ویژه بپوشانید.
  • مبلمان و اثاثیه‌های تاشو را ببندید و در یک مکان امن قرار دهید.
  • اثاثیه منزل را روی هم قرار ندهید و یا به‌صورت زیگزاگی و نامرتب در خانه نچینید.
  • روی تمامی پنجره‌ها حفاظ نصب کرده و آن‌ها را قفل کنید.
  • روی تمامی سوکت‌ها و پریز‌ها پوشش محافظ قرار دهید.
  • جلوی درهای باز از استاپر یا آهن‌رباهای نگه‌دارنده قرار دهید.
  • وقتی کودک را روی صندلی غذاخوری خود یا صندلی دیگری قرار می‌دهید، حتما کمربند ایمنی روی صندلی را ببندید و قفل کودک آن‌ها را بزنید.
  • طناب‌ پرده‌ها را دور از دسترس کودکان قرار دهید.
  • در خانه از میزهای شیشه‌ای استفاده نکنید.
  • کبریت‌ها و فندک‌ها را دور از دسترس کودکان نگه دارید.

برای نگهداری از کودک در ورودی آشپرخانه یک گیت یا در ورودی نصب کنید.

ایمنی آشپزخانه

  • در ورودی آشپرخانه یک گیت یا در ورودی نصب کنید.
  • دسته‌های ظروف آشپزی را به سمت داخل اجاق گاز قرار دهید.
  • هیچ‌وقت کودک را بغل نکرده و به‌ آشپزخانه ببرید.
  • تمامی ظروف و ابزار تیز را دور از دسترس کودکان قرار دهید.
  • داروها را دور از دسترس کودک قرار دهید.
  • هیچ‌وقت ماده‌های تمیز‌کننده و شیمیایی را درون بطری‌های مواد خوراکی بریزید.
  • مواد شوینده را درون کابینت و کمدهای قفل‌دار و دور از دسترس کودک قرا دهید.
  • کتری برقی یا فلاسک آب‌جوش را دور از دسترس اطفال قرار دهید.

 ایمنی حمام

  • در حمام یک پد بیندازید که از لغزیدن جلوگیری کنید.
  • همیشه حمام و سرویس بهداشتی را خشک نگه دارید.
  • در حمام و سرویس بهداشتی را ببندید.
  • برای حمام کودک از یک لگن پلاستیکی استفاده کنید.
  • هیچ‌وقت کودک را در حمام تنها نگذارید (حتی برای یک لحظه).
  • وقتی‌می‌خواهید آب را برای حمام کودک آماده کنید، آب سرد و گرم را با هم مخلوط کنید و دمای آب را با آرنج خود تست کنید.
  • هیچ‌گاه ظروف پر از آب را در اطراف حمام رها نکنید.

برای نگهداری از کودک وقتی کودک را درون تخت خواب قرار می‌دهید، نرده کنار تخت خواب را ببندید و قفل کنید.

ایمنی اتاق خواب

  • وقتی کودک را درون تخت خواب قرار می‌دهید، نرده کنار تخت خواب را ببندید و قفل کنید.
  • فاصله میان نرده‌ها و کودک باید کمتر از 6 سانتی‌متر باشد.
  • اندازه تشک باید مطابق با اندازه تخت خواب نوزاد باشد.
  • ارتفاع نرده‌های تخت خواب نوزاد باید بیش از سه چهارم قد نوزاد باشد.
  • هیچ‌وقت کودک را تنها روی کاناپه یا تخت خواب بدون نرده رها نکنید (حتی برای یک لحظه).
  • هیچ طناب آویزانی را اطراف تخت خواب نوزاد قرار ندهید.
  • روی تخت خواب سفری باید نرده‌بان باشد و این نردبان باید کاملا ایمن باشد.
  • نباید هیج فاصله‌ای میان تخت خواب و دیوار باشد.

غذا دادن مستقل

با آموزش چگونگی غذاخوردن به کودک در زمان مناسب، نه‌تنها توانایی کودک در مراقبت از خود افزایش می‌یابد بلکه شوق و اشتیاق او برای غذا خوردن نیز افزایش می‌یابد. از آن‌جا که کودک تمایل به تقلید از بزرگ‌ترها را دارد، این زمان مناسبی برای پرورش مهارت‌های او برای غذاخوردن مستقل است. معمولا کودکان بین 18 تا 24 ماه می‌توانند قاشق در دست بگیرند.

والدین باید در راستای نگهداری از کودک هم‌زمان با ایمن‌سازی خانه، کمک‌های اولیه را نیز یاد بگیرند.

ابزار و وسائل مورد نیاز در جعبه کمک‌های اولیه

حادثه هیچ‌گاه خبر نمی‌کند و ممکن است درخانه هم پیش بیاید. کودکان بسیار آسیب‌پذیر هستند و قادر به مراقبت از خودشان نیستند. والدین باید در راستای نگهداری از کودک هم‌زمان با ایمن‌سازی خانه، کمک‌های اولیه را نیز یاد بگیرند، تا بتوانند از میزان جراحات بکاهند. وجود یک جعبه کمک‌های اولیه در خانه برای درمان جراحت‌های جزئی ضروری است. هم‌چنین والدین باید مهارت کمک‌های اولیه را یاد بگیرند تا در مواقع ضروری بتوانند از این مهارت استفاده کنند. اگر شرایط پیش آمده جدی بود، حتما باید به پزشک مراجعه کنید.

یک جعبه کمک‌های اولیه استاندارد برای نگهداری از کودک دارای وسایل زیر است:
  • پنبه استری
  • دستکش یک‌بار مصر
  • قیچی سر گر
  • گاز استری
  • باند مثلثی
  • بان
  • مواد ضدعفونی‌کننده خفی
  • سوزن ایمن
  • چسب زخ
  • چسب زخم قابل ارتجا
  • الکل 70%

در صورتی‌ که تا سن 1 سالگی رشد دندان‌های کودک مشاهد نشد، باید به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنید.

دندان درآوردن

دندان‌ها دوستان همیشگی ما در زندگی هستند. والدین باید مراقب‌ از دندان‌ها را از سنین پایی به کودک بیاموزند. زمان دندان درآوردن در هر کودکی متفاوت است و اگر کودکی چند ماه دیرتر از هم سن وسال‌های خود دندان درآورد، نباید باعث نگرانی شود. اما در صورتی‌ که تا سن 1 سالگی رشد دندان‌های کودک مشاهد نشد، باید به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنید.

واکسیناسیون

اگرچه ممکن است کودک در زمان واکسیناسیون درد کمی را تجربه کند، اما این واکسن‌ها باعث سلامتی او می‌شود. از آن‌جا که کودکان در مقابل عفونت بسیار آسیب‌پذیر هستند، برای محافظت از او در مقابل بیماری‌ها و تقویت سیستم ایمنی بدن آن‌ها، باید در زمان‌های تعیین شده برای واکسیناسیون مراجعه کنند. ایمن‌سازی یا از طریق تزریق انجام می‌شود و یا از طریق داروهای خوراکی. وقتی واکسن تزریق می‌شود، درون بدن آنتی‌بیوتیک‌هایی ترشح می‌شود که بدن را درمقابل بیماری‌ها مقاوم می‌کند.
برای واکسیناسیون می‌توانید نوزاد تا کودک 5 ساله‌ی خود را به یکی از مراکز درمان، کلینیک، درمانگاه‌ها و یا بیمارستان‌ها ببرید. یا می‌توانید کودک را برای واکسیناسیون نزد پزشک خصوصی خود ببرید.

واکسن‌های مخصوص کودکان 1 ساله
  • واکسن سرخک، اوریون و سرخجه MM
  • واکسن‌های دوگانه  پنوموکوک
  • واکسن آبله مرغان
در کنار این واکسن‌های تایید شده ممکن است برخی از پزشکان یا بیمارستان‌های خصوصی اقدام به تزریق واکسن‌های دیگری به کودک کنند تا از او درمقابل بیماری‌ها و عفونت‌ها محافظت کنند. پیش از واکسیناسیون و ایمن‌سازی با پزشک خانوادگی خود مشورت کنید.