استفاده از سمعک در کودکان معمولا از 6 ماهگی آغاز می‌شود. نکاتی را در مورد اهمیت سمعک برای کودکان بیاموزید.
اگر فرزند شما ناشنوا یا کم‌شنوا تشخیص داده شود، با تصمیمات مختلفی در مورد درمان او مثل توانبخشی شنوایی و گفتار درمانی و زبان درمانی مواجه خواهید شد. اولین گام مهم در جهت سلامت شنوایی مجهز کردن کودک به سمعک است. 
بین 2 تا سه نفر از هر 1000 کودک، ناشنوا یا با درجه‌ای از کم‌شنوایی متولد می‌شوند و بچه‌های دیگر در دوران کودکی به علت عفونت، عوارض دارو، بیماری ژنتیکی یا قرارگرفتن در معرض صداهای بلند، شنوایی خود را از دست می‌دهند. اگر تصور می‌کنید که فرزند شما ناشنوا است، باید متخصص اطفال و یا متخصص گوش و حلق و بینی او را ویزیت کرده و از او بخواهید شما را به متخصص شنوایی کودکان ارجاع دهد. این متخصصان مراقبت‌های شنوایی، در آزمایش و درمان و پیگیری سلامت شنوایی کودکان کم‌شنوا تخصص دارند.

اهمیت سمعک برای کودکان

اگر متخصص شنوایی‌سنجی برای کودک شما سمعک تجویز می‌کند، او باید مدام از آن استفاده کند. دلایل اهمیت سمعک برای کودکان شامل موارد زیر می‌شود:
  • از بدو تولد تا سه سال، مغز کودکان در یک دوره رشد سریع می‌باشد. ورود صدای سازگار برای رشد طبیعی مغز در جهت شنوایی، گفتار و زبان مهم است.
  • گوش دادن به موقع و صحبت کردن در توسعه توانایی‌های مربوط به زبان حیاتی است. اما برای آموزش زبان اول، نمی‌توانیم دقیقا مانند آموزش مطالب مدرسه به کودک عمل کنیم. در دوران نوزادی زبان با بودن در معرض آن فرا گرفته می‌شود. برای کودکان کم شنوا، این یادگیری اتفاقی با گفتاردرمانی و زبان درمانی تکمیل می‌شود که تمرکز آن بر ورود صدا است.
  • شنیدن مداوم برای کودکان مهم است، به ویژه در ارتباط بین نوزادان و کودکان نوپا با والدین که ایجاد اعتماد کرده و باعث می‌شود کودکان دنیایی رضایت بخش و قابل پیش‌بینی را حس کنند.

این‌که فرزند شما کاندید مناسبی برای سمعک خواهد بود و یا کاشت حلزون توسط متخصص شنوایی‌سنجی مشخص می‌شود.

چگونه بدانم فرزندم به سمعک نیاز دارد یا به کاشت حلزون گوش

اغلب کودکان مبتلا به کم‌شنوایی می‌توانند از سمعک بهره‌مند شوند، هر چند برخی از آن‌ها با کاشت حلزون عملکرد بهتری خواهند داشت. متخصص شنوایی‌سنجی و دیگر کارشناسان مراقبت‌های بهداشت شنوایی تعیین خواهند کرد که آیا فرزند شما کاندید مناسبی برای سمعک خواهد بود و یا کاشت حلزون. این تشخیص بر اساس نوع و شدت کم شنوایی و هم‌چنین ساختار و شکل گوش خارجی انجام می‌گیرد. معمولا مشکل شنوایی وقتی در نوزادان بسیار کم سن شروع می‌شود، برای درمان آن‌ها از سمعک استفاده می‌شود و پس از بالاتر رفتن سن کاشت حلزون توصیه می‌شود. کودک ناشنوا یا کم‌شنوا مکررا تحت آزمایشات توان شنوایی قرار می‌گیرد تا تاثیر سمعک مشخص شود.

استفاده از سمعک

تقریبا همه کودکان صرف نظر از میزان کم‌شنوایی با استفاده از سمعک پشت گوشی یا BTE سازگار هستند. سمعک BTE کوچکی وجود دارد که به طور خاص برای کودکان ساخته شده تا از آسیب ندیدن سمعک اطمینان حاصل شود. سمعک از طریق یک قالب گوش پلاستیکی که به گوش خارجی چسبیده صدا را به گوش می‌رساند. استفاده از سمعک BTE  این مزیت را دارد که با بزرگ‌تر شدن کودک قالب گوش  بدون هزینه تعویض سمعک تغییر پذیر است. در ادامه مرور کلی از روند نصب سمعک آورده شده است.

قالب گیری گوش

گام اول اتصال سمعک قالب‌گیری از کانال گوش خارجی است. این کار جهت اطمینان از قرارگیری مناسب قالب سمعک در گوش انجام می‌شود. کارشناسان شنوایی پنبه یا فوم در کانال گوش قرار داده و سپس با دقت کانال را با مواد قالب‌گیری پر می‌کند. برای اطمینان از این‌که تمام ساختارهای گوش به دقت قالب‌گیری می‌شود، مواد قالب‌گیری باید کل گوش خارجی را پر‌ کند. چند دقیقه طول می‌کشد تا مواد جایگذاری شود بنابراین پدر و مادرها اغلب دستان کنجکاو نوزاد یا کودک خود را کنترل می‌کنند تا مانع کار نشوند.
قالب گوش را می‌توان در انواع رنگ‌ها سفارش داد؛ پدر و مادرها اغلب رنگ‌های مختلف برای هر یک از گوش‌ها انتخاب می‌کنند تا بدانند که برای هر گوش کدام مناسب است. همان‌طور که کودک رشد می‌کند، قالب به صورت دوره‌ای تعویض می‌شود و رنگ آن را نیز می‌توان به دلخواه تغییر داد. کودکان بزرگ‌تر اغلب از قالب‌های رنگی لذت می‌برند. حتی می‌توانید از قالب‌های شفاف استفاده کنید. تقریبا دو هفته طول می‌کشد تا قالب سفارش داده شده را دریافت کنید.

هنگامی که سمعک برای اولین بار برنامه‌ریزی و فعال شد، کودک شما فورا صداهای جدیدی خواهد شنید.

قرار دادن سمعک و قالب در گوش

در ملاقات با متخصص شنوایی‌سنجی مطمئن خواهید شد که قالب مناسب گوش فرزند شما به درستی جاسازی شده و متخصص سمعک فرزندتان  را برنامه‌ریزی می‌کند. هنگامی که سمعک برای اولین بار برنامه‌ریزی و فعال شد، کودک شما فورا صداهای جدیدی خواهد شنید. کودکان علاقه دارند تا سریعا به صدای والدین خود عکس‌العمل نشان دهند و سریع سرشان را به سمت والدین که ایجاد صدا می‌کنند برگردانند. عکس‌العمل نوزاد نوپا به صورت لبخند است. بعد از برنامه‌ریزی و فعال کردن سمعک آزمایش‌های تاییدی انجام می‌دهند تا مطمئن شوند که میزان صدایی که به گوش کودک می‌رسد مناسب است.
کارشناسان امر شنوایی نیز مقدار زیادی از وقت خود را صرف آموزش چگونگی گذاشتن و برداشتن سمعک، وصل کردن و باز کردن قالب و کمک به تشخیص تفاوت بین سمعک و قالب راست و چپ می‌کنند. آن‌ها به شما خواهند آموخت که چگونه سمعک را روشن و خاموش کنید، چگونه تست شنیداری انجام دهید تا از عملکرد سمعک مطمئن شده و نحوه‌ی تعویض باتری را نیز به شما می‌آموزند. باتری به طور معمول هر هفت تا 10 روز نیاز به تعویض دارد. هم‌چنین خواهید آموخت که چگونه سمعک و قالب را تمیز نگه داشته و شب‌ها چگونه از آن‌ها نگهداری کنید.

ویزیت‌های بعدی

درک صداهای جدید توسط کودک احتیاج به زمان دارد. گفتار درمانی و زبان درمانی به نوزاد یا کودک کمک خواهد کرد که به سطح همسن و سال های خود برسد و قدم‌های لازم در گفتار، زبان و شنوایی برداشته شود. وقت ملاقات‌های مکرر پیگیری با متخصص شنوایی‌سنجی برای نظارت بر تقویت توانایی شنیدن لازم خواهد بود. اگر بیمار نوزاد است، آزمایش‌های شنوایی بعدی در تعیین میزان توانایی شنیدن فرکانس‌های خاص صداها کمک خواهد کرد. وقتی که کودک نوپا باشد آزمایش شنوایی رفتاری (استاندارد طلایی)، آسان‌تر اجرا خواهد شد. در این فرایند، برنامه نویسی سمعک اصلاح شده تا با نتایج آزمایش‌های شنوایی تطبیق یابد.
در ملاقات‌هایی که با شنوایی سنج خواهید داشت او بر عملکرد و نحوه قرارگیری سمعک نیز نظارت می‌کند. کانال گوش کودک به سرعت رشد می‌کند و نشت صدا می‌تواند باعث انعکاس صدا در سمعک شود. ممکن است نیاز باید قالب سمعک نوزادان را هر دو تا سه ماه یک بار تعویض کنید.

نگه داشتن سمعک روی گوش کودکان به خصوص کودکان نوپا و کودکانی که به طور مداوم از روز اول از سمعک استفاده نکرده‌اند مشکل است.

نکاتی برای والدین

همان‌طور که در بالا ذکر شد، این مهم است که کودک سمعک را به طور مداوم استفاده کند تا زبان و گفتار به طور عادی در آن‌ها توسعه یابد. نگه داشتن سمعک روی گوش کودکان به خصوص کودکان نوپا و کودکانی که به طور مداوم از روز اول از سمعک استفاده نکرده‌اند مشکل است. اگر کودک شما در برابر سمعک مقاومت کرد و یا سعی در کشیدن و خاموش کردن آن داشت، می‌توانید از روش‌های زیر برای حل این مشکل استفاده کنید:
  • سمعک را در حالی که همراه با هم مشغول یک فعالیت سرگرم‌کننده هستید در گوش کودک بگذارید چرا که در این مواقع کودک کمتر به کشیدن یا خاموش کردن سمعک تمایل دارند.
  • سعی کنید از پیشانی‌بند نرمی استفاده کنید که سمعک را امن نگه می‌دارد، اما مطمئن شوید که میکروفون پوشیده نیست.
  • از گیره‌های مخصوص برای وصل کردن سمعک به لباس کودک استفاده کنید. به این شکل حتی اگر کودک سمعک را از گوشش بیرون بیاورد، آن را گم نمی‌کند.
علاوه بر این، ایجاد یک روال روزانه برای قراردادن سمعک کودک یا نوزاد ایده خوبی است. زمانی را برای نوازش و در آغوش گرفتن فرزند خود قبل از قرار دادن سمعک در گوش او صرف کنید تا کودک در ذهن خود سمعک را به یک حس خوب مرتبط کند. هنگامی که فرزند کنجکاو سمعک را می‌کشد یا خاموش می‌کند، مداوم ولی با ملایمت آن را سرجای خود قرار دهید تا کودک متوجه شود این وسیله متعلق به اوست.
اگر فرزند شما بارها و بارها سمعک یا گوش خود را می‌کشد، ممکن است سمعک درست در گوش او جای نگرفته باشد. شنوایی سنج فرزندتان را فورا ملاقات کنید تا اگر نیاز است قالب سمعک را تعویض کند.

سمعک کودکان نیاز به بررسی روزانه دارد، به خصوص برای کودکانی که هنوز توانایی صحبت کردن ندارند.

بررسی روزانه

سمعک کودکان نیاز به بررسی روزانه دارد، به خصوص برای کودکانی که هنوز توانایی صحبت کردن ندارند. آزمایش شوایی انجام دهید، مطمئن شوید که باتری کار می‌کند و هم‌چنین  آشغال و رطوبت باقی داخل سمعک جمع نشده است. به یاد داشته باشید، اگر شما نمی‌توانید از طریق سمعک صداهای تقویت شده را بشنوید کودک خردسال شما هم قادر نخواهد بود.
متخصص شنوایی‌سنجی به شما می‌آموزد که وقتی سمعک را روشن می‌کنید، چگونه سمعک هرکدام از گوش‌ها را بررسی کنید. بهتر است هر بار که سمعک را در گوش کودک قرار می‌دهید آن‌ را امتحان کنید. اگر صدای تقویت شده را نمی‌شنوید بررسی کنید تا مطمئن شوید که سمعک روشن است. اگر هنوز کار نمی‌کند، باتری را بررسی کنید. تسترهای باتری هم به صورت آنلاین و هم در داروخانه به آسانی یافت می‌شوند. 
هردفعه قبل از گذاشتن سمعک آن را چشمی ورانداز کنید تا اطمینان حاصل کنید که تمیز و عاری از رطوبت است. اگر کثیف بود قالب را از سمعک قطع کنید. از یک سرنگ لامپ برای خارج‌کردن هر گونه رطوبت از قالب یا لوله استفاده کنید. هرگونه کثیفی را با دستمال پاک کنید. وقتی قالب کاملا خشک شد دوباره به سمعک وصل کنید و سمعک را روی گوش فرزندتان متصل کنید.

ایمنی

باتری سمعک کودکان باید محکم باشد تا نتوانند آن را خارج کنند. هم‌چنین باتری‌ها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید. کودکان علاقه دارند اشیاء را دردهان خود بگذارند.

منبع : Healthyhearing