سیم و کابل

سیم و کابل بافه‌ای‌ست طناب شکل که برای انتقال انرژی، داده یا اطلاعات به‌کار می‌رود و معمولا شکاف یا برش عرضی دایره‌ای دارد. مواد موجود در ساختار سیم و کابل بر اساس قدرت، نرمی، میزان رسانایی، وزن، جنس، نقطه ذوب و دیگر مشخصات، بسته به کاربرد سیم و کابل انتخاب می‌شوند. سیم و کابل با یکدیگر دارای تفاوت‌هایی می‌باشند و نمی‌توان آن‌ها به جای هم به‌کار گرفت. سیم نوعی رسانا است که از مس و آلومنیوم ساخته می‌شود و ساختاری ساده‌تر از کابل دارد؛ در حالی که کابل از دو یا چند سیم عایق‌دار تشکیل شده که روی آن‌ها پوششی کشیده شده است و از سیم بزرگ‌تر می‌باشد. سیم‌ها به دو نوع اصلی سیم مفتولی و سیم چند رشته‌ای تقسیم می‌شوند و کابل‌ها در چند دسته کلی اعم از کابل جفتی، کابل چند رشته‌ای، کابل کواکسیال و کابل فیبر نوری طبقه‌بندی می‌گردند.

کاربرد سیم و کابل در صنایع

سیم و کابل در صنایع مختلف مانند صنعت ارتباطات، برق، مکانیک، خودروسازی و کشاورزی کاربردهای خاصی دارد.

صنعت ارتباطات

 در صنعت ارتباطات از نوع خاصی از کابل به نام فیبرنوری برای انتقال اطلاعات استفاده می‌شود که دارای رشته‌ا‌‌ی نازک و بلند از ماده‌ای شیشه‌ای یا پلاستیکی است که نور از یک سوی آن وارد و از سوی دیگرش خارج می‌شود. 

صنعت برق

در صنعت برق برای هدایت جریان انرژی الکتریسیته عموما از سیم و کابل مسی و تحت عناوین فشار قوی، فشار ضعیف و چند رشته‌ای استفاده می‌شود؛ عایق این نوع از سیم و کابل بیشتر مواد پلاستیکی و P.V.C می‌باشد‌ که دارای انعطاف‌پذیری بالایی است.

صنعت مکانیک

در صنعت مکانیک نیز از انواع قدرتمند سیم و کابل برای بالا بردن، جابه‌جایی، حمل و نقل و کشیدن اجسام، بهره‌برداری می‌شود که به آن طناب فولادی هم می‌گویند.

انواع سیم و کابل

یکی از موارد  پر اهمیت در هنگام استفاده از سیم و کابل داشتن اطلاعات لازم درباره نوع، جنس و کیفیت آن می‌باشد؛ چرا که هر سیم و کابل کارکرد متفاوتی دارد. سیم و کابل‌ها معمولا به پنج نوع تقسیم می‌شوند که عبارتند از:

سیم و کابل چند رسانایی

سیم و کابل چند رسانایی برای انتقال سینگال‌های الکتریکی توسط چند سیم رسانا استفاده می‌شوند. سیم و کابل چند رسانایی در موارد گوناگونی کاربرد دارد. این نوع سیم و کابل را می‌توان به‌صورت عایق شده یا نشده در لوازم و وسایل مختلفی از جمله‌ بلندگوها، دستگاه‌های خودپرداز، دستگاه‌های مخابراتی و آژیر خطر به‌کار برد.

سیم و کابل تک رسانا

این نوع سیم و کابل نیروی برق را تنها با استفاده از یک سیم رسانا عبور می‌دهد. سیم و کابل تک رسانا عموما  در ماشین‌آلات صنعتی مانند دستگاه‌های جوشکاری به‌کار گرفته می‌شود.

سیم و کابل الکتریکی 

سیم الکتریکی یکی از انواع سیم و کابل است که در ساختمان‌سازی یا برای مصارف خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این سیم و کابل از مس نرم، یک لایه نایلون و عایق پی وی سی استفاده شده که مطابق با نوع عایق آن در وسایل و ابزارهای مختلف کاربرد دارد. همین‌طور این مدل سیم و کابل در  سیم‎کشی ماشین‌آلات، خودروها، ترانزیستورهای کنترل کننده با قدرت کمتر از 600 ولت و دستگاه‌هایی که نیاز به فشار برق بالایی دارند به‌کار گرفته می‌شود.

سیم و کابل هوک آپ

سیم و کابل هوک آپ عموما در سیم‌کشی داخلی اتوماسیون‌های صنعتی، لوازم خانگی، کامپیوترها و وسایل الکترونیکی به‌کار می‌رود. سیم و کابل هوک آپ انواع مختلفی دارد که متداول‌ترین آن‌ها سیم‌های الکترونیکی در سایزهای 300 تا 600 ولت با عایق‌های پی وی سی و رسانای مسی می‌باشد که برای انتقال اطلاعات الکترونیکی در وسایل، مورد  استفاده قرار می‌گیرد. از طرفی سیم و کابل هوک آپ به‌دلیل حساسیت مواد به‌کاربرده شده در آن‌، هنگام تماس با گاز، روغن، آب و دیگر حلال‌ها به‌سرعت دچار آسیب می‌شود.

سیم و کابل فشار قوی و صنعتی

سیم و کابل فشار قوی و صنعتی را معمولا از مس استاندارد با یک رویه محافظ پلاستیکی نئوپرن جهت عایق‌بندی آن تولید می‌کنند. وجود این نوع سیم و کابل در بعضی از ماشین‌آلات صنعتی و راهسازی که از قطعات سنگین تشکیل شده‌اند ضروری می‌باشد؛ چرا که این نوع سیم و کابل در شرایط سخت محیطی نیز مقاومت بالایی داشته و عملکرد مناسبی دارد؛ طوری که در برابر انواع گاز، مواد شیمیایی، اسید و روغن دچار مشکل نخواهد شد. 

نکاتی که در خرید سیم و کابل باید به آن‌ها توجه کرد

برای خرید سیم و کابل باید به استاندارها و مواردی اعم از جنس، برچسب روی سیم و کابل، اندازه و حداکثر ولتاژ قابل تحمل آن‌ توجه کرد.

جنس سیم و کابل 

برای تشخیص جنس سیم و کابل باید به علامت حک شده روی آن‌ توجه نمود. به عنوان مثال CU علامت عنصر مس در جدول تناوبی است. عنصر مس از متداول‌ترین فلزات به‌کار گرفته شده در سیم و کابل به‌شمار می‌رود. 

برچسب روی سیم و کابل

یکی از موارد مهم در انتخاب سیم و کابل برچسب روی آن است که حاوی علائم و نشانه‌هایی می‌باشد که بعضی از آن‌ها عبارتند از:

NGG : کابل با هادی مس، عایق و غلاف پلاستیک

NKBA : کابل با هادی مس، عایق کاغذ، غلاف سرب، زره فولادی و روپوش خارجی الیاف گیاهی

NAYY : کابل با هادی آلومینیوم، عایق و غلاف پلاستیک

NYY : کابل قدرت

اندازه سیم و کابل

روی هر سیم و کابلی تعدادی عدد حک شده که رایج‌ترین‌ آن‌ها 10و 12و 14 می‌باشند. این اعداد نشان‌دهنده اندازه سیم و کابل هستند و هرچه رقم آن‌ها بزرگ‌تر باشد سیم و کابل کوچک‌تر خواهد بود.

حداکثر ولتاژ قابل تحمل سیم و کابل

نکته‌ای که در خرید سیم و کابل اهمیت زیادی دارد ولتاژ قابل تحمل آن می‌باشد که این مقدار در انواع سیم و کابل متفاوت است و بستگی به جنس و کاربرد آن دارد.